Την Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου, καθηγητές και εκπαιδευόμενοι του ΣΔΕ-Παραρτήματος Αγίου Νικολάου, στο πλαίσιο του μαθήματος του Project με θέμα «Ήθη και Έθιμα ζωντανά στο χθες και στο σήμερα, δεμένα με τα αγαθά του τόπου μας» επισκεφθήκαμε το όμορφο χωριό της Κριτσάς όπου εκεί μας υποδέχτηκαν η κυρία Τζώρτζη Μαρία και η κυρία Σιγανού Πόπη για να μας ξεναγήσουν στο «νέο τους σπίτι» που δεν είναι άλλο από την ΚοινΣΕπ-Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Το ξόμπλι».
Εκεί, στον υπέροχο αυτό χώρο που δημιούργησαν οι δύο αυτές κυρίες έχουν καταφέρει να αναβιώσουν την Υφαντική τέχνη ακολουθώντας ακριβώς την παραδοσιακή διαδικασία. Η ΚοινΣΕπ μετράει ακριβώς ένα χρόνο ζωής και ιδρύθηκε από 7 γυναίκες με μοναδικό κίνητρο την αγάπη και το μεράκι τους για την παραδοσιακή Υφαντική τέχνη. Σύμφωνα με τη λογική των ΚοινΣΕπ, θα πρέπει να σημειωθεί ότι πέρα από την κάλυψη όλων των εξόδων της επιχείρησης, μέρος των εσόδων τους διατίθεται για επενδύσεις και ένα μέρος διατίθεται για το συλλογικό όφελος εξυπηρετώντας κοινωνικά συμφέροντα, όπως κάποιο έργο στο χωριό της Κριτσάς. Επίσης, η κοινωνική αυτή συνεταιριστική επιχείρηση δεν παρέχει μόνο την πώληση υφαντικών παραδοσιακών προϊόντων, αλλά και πιο σύγχρονων, ενώ παράλληλα παρέχει και οργανωμένα μαθήματα για όποιον αγαπάει και θα ήθελε να μάθει την παραδοσιακή Υφαντική τέχνη.
Αρχικά εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά ακριβώς τη μορφή ενός παραδοσιακού αργαλειού και να μάθουμε αναλυτικά από ποια μέρη αποτελείται. Πιο συγκεκριμένα όπως φαίνεται και στη σχετική φωτογραφία, ο αργαλειός (αργαστήρι) αποτελείται από 17 μέρη και είναι τα εξής: 1. Ποδάρι, 2. Μεριά ή Πατητήρες, 3. Πετάλια, 4. Κορώνα όρθια ή Αμασκάλη, 5. Αντί που τυλίσσεται το στημόνι, 6. Κορώνα εγκάρσια, 7. Πέταλο, 8. Τμήμα πετάλου που μπαίνει το χτένι, 9. Υφασμένο πανί, 10. Αντί που τυλίσσεται το βαμμένο πανί, 11. Αργαστηροσάνιδο η κωλοσάνιδο, 12. Καρόλι από που κρέμονται οι Μίτοι ή Καβαλλάρηδες, 13. Περάτες (δύο εμπρός όπως πίσω), 14. Σφύχτης βέργα που σφίγγει και ξεσφίγγει το στημόνι 15. Σφύκτης βέργα που σφίγγει το ύφασμα, 16. Περάτης πισινός που κρατά τα μεριά, 17. Πήχες πετάλου.
Στη συνέχεια πληροφορηθήκαμε για τα βασικά στάδια της διαδικασίας που ακολουθούνται από την αρχή μέχρι το τέλος για να παραχθεί ένα υφαντικό προϊόν. Αναλυτικότερα, στο πρώτο στάδιο το «Διάσιμο» τοποθετούνται παλούκια στον τοίχο για να μετρηθεί το μήκος και το φάρδος του στημονιού. Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει το τύλιγμα στο πίσω Αντί και ταυτόχρονα χρησιμοποιείται το ροστέλο για το άπλωμα της κλωστής. Έπειτα ακολουθεί η Περαμάτιση-το πέρασμα στους μίτους, οι οποίοι είναι 2 ή 4 ανάλογα με την τεχνική που θα ακολουθηθεί. Στη συνέχεια στο τέταρτο στάδιο χρησιμοποιείται το χτένι για να πραγματοποιηθεί το τύλιγμα στο μπροστά Αντί και τέλος ο αργαλειός είναι έτοιμος για να ξεκινήσει η Ύφανση.
Έπειτα είδαμε πολλά από τα προϊόντα που έχουν δημιουργήσει οι γυναίκες του συνεταιρισμού, όπως ρούχα, χαλιά, τσάντες, πετσέτες, ξόμπλια και κουρελούδες και όπως πληροφορηθήκαμε χρησιμοποιούνται μόνο ανακυκλώσιμα υλικά όπως βαμβάκι, μετάξι, λινό και μαλλί. Το βάψιμο πραγματοποιείται με χημικά η φυτικά υλικά και ο χρόνος κατασκευής τους εξαρτάται από το είδος και το μέγεθος του κάθε προϊόντος. Όπως μας ανέφεραν οι δύο συμπαθέστατες και δραστήριες κυρίες του συνεταιρισμού τα υφαντά τους έχουν αγαπηθεί πολύ από τον κόσμο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον να τα δει και να αποκτήσει κάποια από αυτά. Επίσης, οι ίδιες όπως μας πληροφόρησαν πραγματοποιούν παρουσιάσεις σε σχολεία και ξενοδοχεία δείχνοντας τη δουλειά τους και προπάντων την αγάπη τους και το μεράκι τους για την Υφαντική τέχνη.
Τέλος, μέσα από την ενδιαφέρουσα κουβέντα μας, μάθαμε αρκετά και ενδιαφέροντα πράγματα σε σχέση με την αναβίωση της Υφαντικής Τέχνης. Αξίζει να αναφερθεί πώς τον φετινό Αύγουστο θα πραγματοποιηθεί στο χωριό της Κριτσάς ο Κρητικός παραδοσιακός γάμος με ένα αληθινό ζευγάρι και θα γίνει η αναβίωση του εθίμου με τα υφαντά της νύφης όπως ακριβώς γινόταν τα παλιά χρόνια. Η νύφη θα φορέσει την «Κούδα», την παραδοσιακή στολή της Κριτσάς, όλοι οι χωριανοί θα ντυθούν με παραδοσιακές φορεσιές και καθώς το ζευγάρι θα περνάει μέσα από το χωριό όλες οι γυναίκες θα βγάλουν το υφαντά τους προς τιμήν του ζευγαριού.
Συνοψίζοντας, η κυρία Σιγανού και η κυρία Τζώρτζη μας ενημέρωσαν επαρκώς για όλα τα θέματα που αφορούν την παραδοσιακή Υφαντική τέχνη. Αμέσως έγινε φανερή η αγάπη τους και το πάθος τους για αυτό που κάνουν αφού όπως μας είπαν περνάνε τις περισσότερες ώρες της ημέρας τους στο Συνεταιρισμό. Με τη δυναμική προσωπικότητά τους και τις γνώσεις τους κατάφεραν να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον τόσο των εκπαιδευόμενων όσο και των εκπαιδευτών του ΣΔΕ.
Οι εκπαιδευτές και οι εκπαιδευόμενοι του παραρτήματος ΣΔΕ Αγίου Νικολάου ευχαριστούν θερμά τη κ. Τζώρτζη Μαρία και τη κ. Σιγανού Πόπη για αυτή την ευχάριστη εμπειρία και τους ευχόμαστε ολόψυχα να πραγματοποιήσουν όλους τους στόχους και τα όνειρα που έχουν για τον συνεταιρισμό τους.
Ο Υπεύθυνος Παραρτήματος, Αργυράκης Δημήτριος,
Η Εκπαιδεύτρια της Ελληνικής Γλώσσας
του Παραρτήματος, Ψαρουδάκη Ιωάννα