ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΣΤΑΜΟΝΙΤΣΑ ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ
Σε τμήμα του μονοπατιού Ε4 περπάτησε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2024, και συγκεκριμένα στο παλιό πέρασμα, που ένωνε το οροπέδιο Λασιθίου με την ενδοχώρα του Ηρακλείου.
ΕΠΑΡΧΙΑ ΠΕΔΙΑΔΟΣ
Μια μικρή κι ευέλικτη ομάδα με σύμμαχο τον καλό καιρό (μετά από ένα διήμερο βροχοπτώσεων και χαμηλών θερμοκρασιών, που έφεραν και τα πρώτα χιόνια στα βουνά μας), ξεκινάμε κατά τις 9.30 η ώρα το πρωί από το χωριό της Κασταμονίτσας (υψόμετρο 520 μέτρα), όπου μας αφήνει το λεωφορείο.
Η θερμοκρασία είναι μόλις 7ο C, αλλά θα ανέβει, με το πέρασμα της ώρας. Το χωριό μάς εντυπωσιάζει με τις ωραίες αυλές, τους κήπους και τα προσεγμένα σπίτια του. Ένα χιλιόμετρο περίπου πιο μακριά κάνουμε την πρώτη μας στάση στη θέση, που οι ενημερωτικές πινακίδες ονομάζουν ‘Τοίχο’, αλλά πρόκειται για τα απομεινάρια του ρωμαϊκού υδραγωγείου της αρχαίας Λύκτου (αποικίας των Σπαρτιατών με μεγάλη ακμή στα ελληνιστικά χρόνια), κατασκευής, που σκοπό είχε τη μεταφορά του νερού από τις πηγές δίπλα στο Κράσι και την Κερά ως την αρχαία πόλη, μέσω αγωγού-καταπότη, τοποθετημένου πάνω στον ψηλό τοίχο.
Έπειτα θα ακολουθήσουμε το Ε4 (ευρωπαϊκό μονοπάτι) που μας οδηγεί στον επαρχιακό δρόμο προς τη θέση Μεσάδα και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Βρισκόμαστε σε περιοχή, που ανήκει στην επαρχία Πεδιάδος και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς, γιατί ονομάζεται έτσι, αφού πρόκειται για μια μακριά εύφορη κοιλάδα ανάμεσα στα βουνά, όπως θα διαπιστώσουμε ανεβαίνοντας.
ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΑ
Η πορεία μας ως τώρα είναι κυρίως σε ίσιωμα, όμως περίπου στα 5 χλμ από την αφετηρία είμαστε πια στο σημείο, απ’ όπου ξεκινά το πανάρχαιο πέρασμα στο οροπέδιο Λασιθίου, το οποίο ακολουθεί και το Ε4. Χαρακτηρίζεται μινωικό μονοπάτι, για να δείξει τη χρήση του από την αρχαιότητα, αλλά η αλήθεια είναι ότι το στιβαρό και εντυπωσιακά καλοχτισμένο πλατύ καλντερίμι είναι στην ουσία τμήμα της λεγόμενης βασιλικής στράτας, που φτιάχτηκε στη σημερινή του εκδοχή το 1907 επί κρητικής πολιτείας κι εκτεινόταν στο βόρειο τμήμα της Κρήτης από Χανιά ως τα μέρη μας, σαν κεντρική αρτηρία, κάτι σαν τον ΒΟΑΚ της εποχής.
Το ανηφορικό αυτό μονοπάτι, καθώς το ανεβαίνουμε κάτω από τα πρίνα και τους κρητικούς ασφενδάμους, μας προσφέρει μια απίστευτη θέα στην επαρχία Πεδιάδας: τα χωριά Ασκοί και Γωνιές, τον χώρο του μελλοντικού αεροδρομίου Καστελλίου, το φράγμα του Αποσελέμη, τις νησίδες Ντία, Παξιμάδι και Αβγό, τον χιονισμένο Ψηλορείτη … αλλά κι από μόνο του με την ψηλή υποστηρικτική ξερολιθιά του αποτελεί μοναδικό αξιοθέατο κι εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό μνημείο μιας άλλης εποχής!
Μετά από περίπου δύο ώρες ζιγκ ζαγκ πορείας πάνω στο μονοπάτι φτάνουμε στο πέτρινο μνημείο, γνωστό ως «του Τσούλη το μνήμα». Εδώ κατά τον θρύλο δολοφόνησε το 1817 μια ομάδα Χριστιανών τον άγριο γενίτσαρο Τσούλη από τους Ασκούς σαν αντίποινα για τις αγριότητές του στον ντόπιο πληθυσμό. Κατά την παράδοση εδώ θάφτηκε το ακέφαλο πτώμα του, ενώ το κεφάλι του προσαρτήθηκε στη σέλα του αλόγου και στάλθηκε πίσω, συνηθισμένη τακτική εκφοβισμού τα χρόνια εκείνα. Το σημείο, που είναι ένα μικρό ύψωμα από πέτρες μεγάλες και μικρές, υποτίθεται ότι φτιάχτηκε, επειδή όποιος περνούσε, έριχνε και μια πέτρα με την κατάρα «Όλοι οι Τούρκοι να πάνε έτσι».
ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ
Από του Τσούλη το μνήμα αρχίζει η κατηφόρα μέσα από μια λαγκαδιά δίπλα στην κορυφή της Δίκτης ‘Λουλουδάκι’ προς το οροπέδιο Λσσιθίου, η οποία μπορεί να γίνει συνεχίζοντας τη βασιλική στράτα (αν και σε μερικά σημεία είναι κατεστραμμένη) ή ακολουθώντας τον χωματόδρομο. Εμείς επιλέγουμε το δεύτερο, σαν πιο ασφαλή λύση, καθώς αναμένουμε να βγούμε σε ζωντανή σύνδεση στην εκπομπή της ΕΡΤ 3 «Περίμετρος» στις 13.30 και δυστυχώς για την ώρα δεν έχουμε σήμα. Το γεγονός αυτό αγχώνει την ομάδα, που αρχίζει και τρέχει. Έτσι πέρασε στα γρήγορα η εντυπωσιακή θέα στο οροπέδιο Λασιθίου, που ανοίχτηκε ξαφνικά μπροστά μας, τα αιγοπρόβατα, που παρακολουθούσαν αδιάντροπα το πέρασμά μας σταματώντας για λίγο το μασούλισμά τους, τις χιονισμένες βουνοκορφές της Δίκτης, που στραφτάλιζαν κάτω απ’ τον λαμπρό ήλιο.
Κάπου εκεί στην έξοδό μας στο εύφορο οροπέδιο κοντά στο χωριό Μέσα Λασίθι, πιάνουμε επιτέλους το πολυπόθητο σήμα και καταφέρνουμε να είμαστε συνεπείς στο ραντεβού μας έτσι ώστε να δείξουμε στο τηλεοπτικό κοινό τις ομορφιές της ιδιαίτερης πατρίδας μας! Ο πρόεδρος του Συλλόγου, Παναγιώτης Ευδαίμων, τονίζει την δυνατότητα της Κρήτης να προσφέρει ταυτόχρονα ένα μπάνιο στις όμορφες ακτές της ή ορεινή πεζοπορία σε χιονισμένο τοπίο!
Τελευταία στάση μας η Μονή της Παναγίας Βιδιανής, σημαιοστολισμένη κι ανοικτή στο κοινό. Παίζουμε με τα σήμαντρά της και παίρνουμε με την λαχτάρα της 4ωρης πεζοπορίας τα μελομακάρουνα, που μας κερνάει ο νεωκόρος της.
Από εδώ το λεωφορείο θα μας οδηγήσει στο Τζερμιάδο, όπου θα σβήσουμε την πείνα και τη δίψα μας σε τοπική ταβέρνα κι έπειτα κουβαλώντας χίλια δυο καλούδια από την φιλόξενη γη: μήλα, χόρτα (ραδίκια και καλίτσες) και γαλακτοκομικά προϊόντα από τον τοπικό Συνεταιρισμό ετοιμαζόμαστε για την επιστροφή! Περπατήσαμε σήμερα χαλαρά 12 χλμ σε 4 ώρες με υψομετρική διαφορά 540 μέτρα. Ευχαριστούμε τον αρχηγό μας, Γιάννη Ψαλλιδάκη από τα Μάλλια, που ξέρει πολύ καλά την περιοχή, μια και είναι κοντά στον τόπο κατοικίας του! Μια ακόμα ωραία πεζοπορία έλαβε τέλος!
Περισσότερες πληροφορίες, φωτογραφίες, βίντεο, χάρτη διαδρομής στο blog του Συλλόγου: ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ