Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΕΣΠΩΝ
γράφει η Ειρήνη Καζαμία
Επειδή πολύ μελάνι έχει χυθεί στο χαρτί για να εξηγηθούν τα οφέλη της Συμφωνίας των Πρεσπών για την Ελλάδα, αλλά ακόμα συναντώ ανθρώπους που μου λένε «η Ελλάδα δεν πήρε τίποτα από αυτή τη συμφωνία» ας δούμε τι κέρδισε η χώρα μας με αυτήν την συμφωνία.
Κατ’αρχήν το λεγόμενο «Μακεδονικό» ήταν ένα σοβαρό πρόβλημα που ταλάνιζε την χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια και δεν μπορούσε να λυθεί γιατί στην γειτονική χώρα επικρατούσαν ηγέτες υπερεθνικοί που διεκδικούσαν ως δική τους την αρχαία ιστορία της Μακεδονίας και του Μεγ. Αλεξάνδρου. Όταν αυτοί έχασαν τις εκλογές και στην ηγεσία της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ αναδείχθηκαν περισσότερο προοδευτικοί πολιτικοί που στόχευαν στην πρόοδο της χώρας τους, στην επίλυση των προβλημάτων με την Ελλάδα και στην ένταξη τους στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, τότε άρχισαν οι συνομιλίες με την ελληνική κυβέρνηση και τον υπουργό εξωτερικών κ. Ν. Κοτζιά για την εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης στο ονοματολογικό που αποτελούσε το κύριο πρόβλημα μας με τους βόρειους γείτονες στα πλαίσια βέβαια της μέχρι τότε κοινής εθνικής θέσης, όπως είχε εκφραστεί δημοσίως εδώ και πάνω από 15 χρόνια, που ήταν η σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για χρήση έναντι όλων (erga omnes). Στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης Καραμανλή η ΥΠΕΞ Ντ. Μπακογιάννη στις 30/09/2007 δήλωνε ότι «η Ελλάδα επιδιώκει την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στη βάση μίας σύνθετης ονομασίας».
Δεν θα αναφερθώ στις προσπάθειες που έκανε η τότε αξιωματική αντιπολίτευση της ΝΔ, με την έναρξη των διαπραγματεύσεων, να καπηλευθεί το θέμα για να ρίξει την κυβέρνηση, αδιαφορώντας τελείως για την επίλυση ενός τόσο σοβαρού και χρονίζοντος προβλήματος της εξωτερικής μας πολιτικής και θα παραθέσω τι πέτυχε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με αυτή την συμφωνία:
- Στο εξής, όχι μόνον το όνομα της χώρας παύει να είναι «Μακεδονία», αλλά δεν μπορούν να ονομάζονται «μακεδονικοί», χωρίς τον επιθετικό προσδιορισμό «Βόρεια» όλοι οι κρατικοί θεσμοί, τα δημόσια κτίρια ή ακόμη και ιδιωτικοί φορείς, εφόσον χρηματοδοτούνται από το κράτος ή έχουν συσταθεί με νόμο (άρθρο 1 παρ. 3 εδ.ζ΄). (Είδαμε την θύελλα αντιδράσεων που πυροδότησε η τοποθέτηση πινακίδας με το όνομα σκέτο Μακεδονία στο υπουργείο Εργασίας της Βόρειας Μακεδονίας την προηγούμενη εβδομάδα από την υπερεθνική υπηρεσιακή υπουργό Εργασίας του VMRO).
- Για πρώτη φορά η γειτονική χώρα αναγνωρίζει ότι δεν έχει σχέση με τον «αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρoνομιά» της Μακεδονίας (άρθρο 7(3),(4)). Επιπλέον δεσμεύεται (άρθρο 8 (2),(3)) για αποδόμηση του διαβόητου προγράμματος εξαρχαϊσμού (οτιδήποτε «αναφέρεται με οποιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμό που συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας» σε υποδομές/κτίρια/μνημεία) και για αφαίρεση του Ήλιου της Βεργίνας από όλους τους δημόσιους χώρους και απόσυρση από κάθε δημόσια χρήση. Σημειώνεται ότι, βεβαίως, ουδέποτε τέθηκε ζήτημα περιορισμού χρήσης του όρου Μακεδονία ως προς την Ελλάδα, η οποία το διατηρεί στο ακέραιο (π.χ. Αεροδρόμιο «Μακεδονία»).
- Προβλέπεται επίσης η συγκρότηση της Μεικτής Διεπιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα, η οποία θα εξετάσει μεταξύ άλλων και τα σχολικά εγχειρίδια, ώστε να απαλειφθούν, όπως συγκεκριμένα ορίζεται, οι αλυτρωτικές αναφορές (π.χ. χάρτες «Μεγάλης Μακεδονίας», των οποίων την απάλειψη επιδιώκαμε ανεπιτυχώς εδώ και χρόνια).
- Απαλείφεται οποιαδήποτε, έστω έμμεση, δυνατότητα διεκδίκησης «δικαιωμάτων» για δήθεν μειονότητα στη χώρα μας.
- Η Συμφωνία, δεν αναγνωρίζει «μακεδονικό λαό» ή «μακεδονικό έθνος». Η Συμφωνία ορίζει αποκλειστικά και μόνο την «ιθαγένεια» των πολιτών της Γείτονος, που είναι ο νομικός δεσμός του πολίτη με το κράτος.
- Η Συμφωνία, άλλωστε, δεν αμφισβητεί το δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών να αποκαλούν τους πολίτες της γειτονικής μας χώρας με τον/τους όρους που χρησιμοποιούν σήμερα (άρθρο 7).
- Με τη Συμφωνία καθορίζεται ρητά ότι η επίσημη γλώσσα της Γείτονος ανήκει στην ομάδα των Νότιων Σλαβικών γλωσσών, «δεν έχει σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό” της Μακεδονίας και “δεν έχει σχέση με […]την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά» της Μακεδονίας (άρθρο 7(4)).
- Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν επηρεάζει την ισχύ των ελληνικών εμπορικών σημάτων με το όνομα Μακεδονία. Ειδικότερα, οι διατάξεις της για τα εμπορικά σήματα είναι απολύτως συμβατές αφενός με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αφετέρου με το διεθνές δίκαιο και ιδίως τη Σύμβαση της Μαδρίτης για την εμπορική ιδιοκτησία. Αυτό σημαίνει ότι σήματα που έχουν καταχωρηθεί από ελληνικές επιχειρήσεις σε εθνικό, ευρωπαϊκό ή διεθνές επίπεδο και εμπεριέχουν αναφορές στην Μακεδονία είναι απολύτως προστατευμένα.
- Με τη συμφωνία διαμορφώνονται συνθήκες διαλόγου μεταξύ των δύο επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών που με καλή πίστη θα βρουν διέξοδο και λύσεις σε άλλα ζητήματα που μπορεί να αφορούν τα εμπορικά σήματα και τα εταιρικά λογότυπα στο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση, όσα είναι κατοχυρωμένα στο ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο είναι δεδομένα και δεν αλλάζουν.
Για να αναφερθώ στις κυριότερες μόνο διατάξεις τις συμφωνίας που αφορούν το όνομα, την γλώσσα και την εθνικότητα της Βόρειας Μακεδονίας. Στη Συμφωνία προβλέπεται σαφώς: «οι διατάξεις της Συμφωνίας είναι αμετάκλητες» και «δεν επιτρέπεται καμία τροποποίηση της» (άρθρο 20) ως προς τα σημαντικά ουσιαστικά και διαδικαστικά άρθρα της (άρθρο 1(3), (4)). Επίσης, η ίδια η Συμφωνία ρητά ορίζει στο άρθρο 1(1) ότι είναι τελική, ενώ στην παράγραφο (2) του ίδιου άρθρου τα μέρη αναγνωρίζουν ως δεσμευτικό το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Τέλος, τυχόν παραβίαση της Συμφωνίας θα ενεργοποιούσε για την Ελλάδα τον σαφώς προβλεπόμενο από τη Συμφωνία (άρθρο 19) μηχανισμό επίλυσης διαφορών, με τον οποίο προβλέπεται δικαίωμα προσφυγής στο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και, στη συνέχεια, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Οφείλεται στην γενναιότητα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που αψήφησε το πολιτικό κόστος και προχώρησε με ηρωισμό στην επικύρωση της συμφωνίας και σήμερα δεν έχουμε την Τουρκία να μας απειλεί και από τον βορρά πράγμα που αναγνωρίζουν φίλοι και εχθροί του ΣΥΡΙΖΑ και προπαντός η κυβέρνηση Μητσοτάκη που όχι μόνο θα τηρήσει αλλά και θα τιμήσει αυτή τη συμφωνία παρά τις προεκλογικές της κορώνες για προδοτική συμφωνία.
Αλλά είπαμε. Η ΝΔ έκανε τα πάντα για να αποδομήσει το έργο της προηγούμενης κυβέρνησης για να κερδίσει τις εκλογές. Και μόνο για αυτό. Κρίμα. Κρίμα για τον ελληνικό λαό που βλέπει σήμερα να διαχειρίζεται τα εθνικά θέματα για άλλη μια φορά μια κυβέρνηση με αβάσταχτη ελαφρότητα πολύ κατώτερη των περιστάσεων.
ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΖΑΜΙΑ