“ Κείνο το βράδυ σώπαιναν οι λύκοι, γιατί ούρλιαζαν οι άνθρωποι….”
(Μ. Λουντέμης, “Οδός Αβύσσου Αριθμός 0”)
Ο λόγος για το πρώτο πνευματικό δημιούργημα του συμπολίτη μας κ. Συλλιγάρδου Μανώλη, “Η κραυγή του λύκου”, μια μυθιστορία ολοζώντανη, η οποία κρατά τον αναγνώστη σε εγρήγορση μέχρι την τελευταία αράδα της, σε μια έντεχνα σχεδιασμένη κλιμάκωση, αποκορύφωση και εκτόνωση δραματικού “κρεσέντο”.
Σε μακροεπίπεδο, το κείμενο διατρέχει την ιστορία εκατό χρόνων, από τις αρχές του 20ού αιώνα ως τις μέρες μας. Πρόκειται για ταξίδι στον χρόνο, με την αφήγηση να αναπτύσσεται όχι γραμμικά, αλλά, αντίθετα, με προδρομές και αναδρομές, με χρονικά άλματα και παλινδρομήσεις, να καλύπτει το χρονικό φάσμα από τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο ως την οικονομική κρίση των ημερών μας. Ενδιάμεσοι σταθμοί ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος, η γερμανική κατοχή, η Εθνική Αντίσταση, η μάχη της Κρήτης κ.α.. Αναπαριστώνται περίοδοι συντριβής και ανασύνταξης των δυνάμεων της Γερμανίας, ο αέναος κύκλος της Ιστορίας από την ακμή στην παρακμή και τανάπαλιν, από τη φθορά στην ανασύνθεση. Διεθνές πολιτικό σκηνικό, συμμαχίες σε παγκόσμιο επίπεδο, απάνθρωπες ιδεολογίες, στυγνά, αποτρόπαια μαζικά εγκλήματα, βαθιά, ανήκεστη οδύνη της αιματοκυλισμένης ανθρωπότητας.
Ταυτόχρονα, πρόκειται για διαδρομή και στον χώρο, καθώς το στημόνι της λογοτεχνικής αφήγησης υφαίνεται σε διάφορες χώρες, ευρωπαϊκές και μη ( Γερμανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ισραήλ κ.α.) και διανθίζεται με πολυπολιτισμικές πινελιές από την ιδιαίτερη κουλτούρα κάθε λαού. Στην Ελλάδα η ιστορία εξελίσσεται διατρέχοντας διάφορες περιοχές: Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Καλάβρυτα, Δίστομο κ.α., με όλη την τραγικότητα των συνδηλώσεων που συναρτώνται με τέτοια τοπωνύμια.
Ωστόσο, δεν πρόκειται για ξηρές καταγραφές, καθώς η Ιστορία υπηρετεί και εμπλουτίζει τη μυθιστορία. Η Ιστορία προσωποποιείται, λαμβάνει υπόσταση συγκεκριμένη, μέσα από βαθιά συγκινητικές και καταματωμένες βιογραφίες. Γιατί, σε μικροεπίπεδο, εκτυλίσσονται ανθρώπινες ιστορίες – τα πάθη, τα λάθη, η τραγική συχνά μοίρα των μυθιστορηματικών ηρώων- ως μικρές πολύχρωμες ψηφίδες που δένουν σ’ ένα αρμονικό όλον από τη δημιουργική φαντασία και την αφηγηματική τέχνη του συγγραφέα.
Κεντρικό, μεταξύ άλλων, μυθιστορηματικό πρόσωπο ο Χανς φον Κράουζ, αξιωματικός του γερμανικού στρατού, με διπλή καταγωγή, γερμανική και εβραϊκή, εν αγνοία του. Τραγική φιγούρα, γιατί η ναζιστική ιδεολογία, με την οποία γαλουχείται στο οικογενειακό, σχολικό και ευρύτερα κοινωνικό, προπαγανδιστικό του φασισμού, γερμανικό περιβάλλον, και την οποία ασπάζεται με φανατισμό, μοιραία διαβρώνει σταδιακά και εξαλείφει κάθε ανθρώπινο στοιχείο και ευαισθησία του και ανεπίγνωστα τον στρέφει εναντίον του μισού- εβραϊκού- εαυτού του. Δέσμιος μιας μοίρας ανελέητης κι αναπόδραστης….
Δεινές, τολμηρές περιγραφές, ολοζώντανοι χαρακτήρες, έξοχη διείσδυση στην ψυχολογία των ηρώων και τα ασύνειδα ελατήρια των πράξεών τους, πλοκή που κόβει την ανάσα. Αδόκητες μεταπτώσεις της ανθρώπινης τύχης, Τραγικές, σπαρακτικές, ανθρώπινες στιγμές άφατης οδύνης. Βαθιά, απόκρυφα μυστικά και συγκλονιστικές αποκαλύψεις. Ενδόμυχες συγκρούσεις, διλήμματα και ενοχές, δραματικά, ψυχολογικά αδιέξοδα. Η αγάπη και το μίσος, σχοινοβάτες σ’ επικίνδυνες ισορροπίες πάνω από την άβυσσο. Ενώ ο έρωτας και ο θάνατος, αυτοί οι δυο πανάρχαιοι συνοδοιπόροι βαδίζουν μαζί πιασμένοι χέρι με χέρι…
Η συγγραφική τέχνη του κ. Μανώλη Συλλιγάρδου αποτελεί κράμα λογικής και ευαισθησίας γνώσης και δημιουργικής φαντασίας. Το αφηγηματικό υλικό εμπλουτίζεται από, πλούσιες ιστορικές πηγές, στοιχεία πολιτικής και οικονομίας, αναφορές σε έργα Τεχνών και Γραμμάτων Ευρωπαίων πνευματικών δημιουργών, αποκαλύπτοντας το εύρος των ενδιαφερόντων του.
Ο ίδιος ο δημιουργός κ. Μανώλης Συλλιγάρδος, πονεμένος, ορφανεμένος από πατέρα από τα μικράτα του, γαλουχημένος με πίστη σε ηθικές και δημοκρατικές αξίες. είναι άνθρωπος ευαίσθητος και καλλιεργημένος, προϋπόθεση sine qua non για την αρτίωση κάθε επίδοξου λογοτέχνη. Επιπλέον, διαθέτει αθωότητα, αυθεντικότητα, ακαταμάχητα χαρακτηριστικά, δυσεύρετα στην εποχή μας: Έτσι, αφενός, γίνεται αυτόματα αγαπητός σε όσους τον γνωρίζουν. Αφετέρου, ατενίζει τα πράγματα με φιλοπερίεργη διάθεση, παρθενική ματιά και οξυμμένη παρατηρητικότητα, ώστε να εισδύει στη βαθύτερη ουσία τους, να αίρει τις άμυνες που ορθώνει η λογική μας και να μας συγκινεί βαθιά. Ίσως, γιατί οι νωποί από δάκρυα και τρυφεροί άνθρωποι έχουν το χάρισμα να αφήνουν αχνάρια, αποτυπώματα στην ψυχή των άλλων.
Εν κατακλείδι, ο συγγραφέας στο πρωτοφανέρωμά του, πατώντας γερά στο “πρώτο σκαλί” της πνευματικής δημιουργίας, εισέρχεται επάξια ως πολίτης “ εις των ιδεών την πόλι ”. Για αρχή λίγο δεν είναι… γιατί:
Και δύσκολο στην πόλι εκείνην είναι
και σπάνιον να σε πολιτογραφήσουν”
(Κ.Π.Καβάφης, “Το πρώτο σκαλί” )
Ευχόμαστε από καρδιάς στον συγγραφέα, κ. Μανώλη Συλλιγάρδο, ευοίωνη και δημιουργική συνέχεια!
Έφη Μπουκουβάλα- Κλώντζα
