Επιστολή με την οποία εξηγήξει τους λόγους της πρότασης για τη δημιουργία τελεφερίκ στην Οξά από τον επιχειρηματία Μανώλη Ζερβό.
Αναλυτικά η επιστολή:
Ελούντα 4/9/18
Ύστερα από την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγ. Νικολάου στις 29/8/18 να παραπέμψει την πρόταση δωρεάς μας προς την ΔΑΕΑΝ για διερεύνηση των δυνατοτήτων βιωσιμότητας της επένδυσης αυτής, θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι ο λόγος που προτείνουμε δωρεάν παραχώρηση του χώρου για την εγκατάσταση επίγειου τελεφερίκ στην Οξά, είναι γιατί θέλουμε να «ξεκολλήσει» το θέμα από τη γραφειοκρατία, είναι γιατί πιστεύουμε ακράδαντα στην σπουδαιότητα που έχει για τον τόπο μας και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που έχει η επένδυση αυτή, είναι γιατί πιστεύουμε ότι πολύ έχουμε καθυστερήσει στην ανάδειξη αυτού του σπάνιας ομορφιάς τόπου, είναι γιατί πιστεύουμε πως εκτός των άλλων αξιοθέατων που διαθέτουμε, έχουμε ανάγκη ενός ακόμη πόλου έλξης που θα αυξήσει την τουριστική κίνηση, ιδιαίτερα από το εξωτερικό, σε ποιοτικούς πελάτες υψηλών εισοδημάτων, σε πελάτες φυσιολατρικού – ορειβατικού – περιπατητικού τουρισμού. Είναι γιατί πιστεύουμε ότι από το έργο αυτό θα ωφεληθούμε όλοι.
Διαβάστε επίσης: Έργο εντυπωσιακό, είναι ακόμα στην αρχή, video – audio
Κάνουμε δε τη δωρεά αυτή προς τον Δήμο (ΔΑΕΑΝ) γιατί ο Δήμος ως ευρύτερος δημόσιος τομέας θα μπορεί καλύτερα να ξεπεράσει κάποια γραφειοκρατικά κωλύμματα, αλλά και να δώσει ένα κοινωφελή χαρακτήρα στο έργο, αφού εκτός από το γεγονός ότι θα το χρησιμοποιούν όλοι, δηλαδή κι αυτοί που δεν μπορούν να ανέβουν από το δύσβατο μονοπάτι , όπως οι ηλικιωμένοι και τα ΑΜΕΑ, θα έχει και ανοδικά έσοδα – κέρδη τα οποία θα μπορεί να διοχετεύει προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
Ένας άλλος λόγος που μας οδήγησε στην παραχώρηση είναι και λόγοι ηθικής τάξεως αφού ένα δημόσιο χώρο όπως η κορυφή του όρους με τις αρχαιότητες, για τα δικά μας, τα ελληνικά δεδομένα, ίσως να παρεξηγείται η όποια εκμετάλευση Δημοσίου Χώρου από ιδιώτη επενδυτή του Δημόσιου χώρου και ότι ίσως δεν είναι σωστό να το διαχειρίζεται ένας ιδιωτικός, αλλά ένας δημόσιος φορέας.
Συγκεκριμένα, γίνεται παραχώρηση λωρίδας γης με σύσταση εμπράγματης δουλείας διέλευσης εις βάρος της ιδιοκτησία μας για την εγκατάσταση του συρμού προσαυξημένη τόσο όσο χρειάζεται για να δημιουργηθεί διάβαση, κλίμακα ανόδου, παράπλευρα, για την συντήρηση του συρμού και τόσου πλάτους εκατέρωθεν ώστε να τηρούνται αποστάσεις ασφαλείας από τα πλάγια όρια.
Παράλληλα παραχωρούνται και όλες οι μελέτες που έχουν συνταχθεί από τον ιδιοκτήτη, όπως αρχιτεκτονική μελέτη, μελέτη περιβαλλοντικών όρων, μελέτη βιωσιμότητας και μελέτη αποτύπωσης, του μείζονος αρχαιολογικού χώρου της κορυφής για καθορισμό, οριοθέτηση και σήμανση του μονοπατιού διακίνησης των επισκεπτών, μια οριοθέτηση που θα γίνει σε συνεργασία και υπο την εποπτεία της Εφορίας Αρχαιοτήτων Λασιθίου.
Μέσα στα πλαίσια συνεργασίας και αμοιβαιότητας με το Δήμο, κατά την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης θα προβλεφθούν και θα εξασφαλιστούν οι αναγκαίοι χώροι στάθμευσης εις βάρος του ακινήτου του ιδιοκτήτη, για τα λεωφορεία και τα Ι.Χ. των επισκεπτών του όρους.
Η προτεινόμενη επένδυση είναι νόμιμη και εντάσσεται στα πλαίσια του άρθρου 49 Ν. 4280/14 ΦΕΚ 159Α΄ βάσει του οποίου δίδεται η δυνατότητα εγκατάστασης σχοινιοσιδηρόδρομου για τουριστικούς σκοπούς.
Η προτεινόμενη επένδυση, υλοποιούμενη από το Δήμο μπορεί να χαρακτηριστεί ως μείζονος δημοσίου συμφέροντος αφού τα οφέλη της άμεσα και έμμεσα, υλικά και άϋλα διοχετεύονται στις τοπικές κοινωνίες, και ευρύτερα στο κράτος. (ως άϋλα εννοούνται τα οφέλη από την διαφήμιση που θα γίνει στον τόπο μας και στον τουρισμό, από την ανάδειξη του χώρου της πολιτιστικής κληρονομιάς, τις θετικές εντυπώσεις που θα αποκομίσουν οι επισκέπτες, την ψυχική ευφορία και μέθεξη που θα βιώσουν οι επισκέπτες στην κορυφή του όρους).
Λόγω της καινοτομίας και των ποιοτικών χαρακτηριστικών η επιρροή του έργου επεκτείνεται πολύ πέραν από τα γεωγραφικά όρια του Δήμου, σ’ολόκληρη την Κρήτη, και ευρύτερα σε όλη την εσωτερική και εξωτερική τουριστική αγορά.
Ειδικότερα, το προτεινόμενο έργο μπορεί να ενταχθεί σε ένα δίκτυο με ανάλογα ενδιαφέροντα και πολιτιστικά στοιχεία, όπως με μέριμνα του Δήμου να γίνει η αρχή για δημιουργία «αμφικτυονίας», δηλαδή ένα δίκτυο πόλεων σε επίπεδο Κρήτης που διαθέτουν αρχαιότητες με σκοπό τη συνεργασία και προώθηση ακόμη περισσότερο των τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς της Κρήτης.
Η ανάλυση των δεικτών, σύμφωνα με την μελέτη βιωσιμότητας συνηγορούν ότι η επένδυση αυτή θα έχει ελάχιστο κοινωνικοοικονομικό κόστος και πολλαπλά κοινωνικοοικονομικά οφέλη, όπως :
- Όφελος από την αύξηση της επισκεψιμότητας, από την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ενός φυσικού μνημείου που μέχρι τώρα είναι στην αφάνεια λόγω του δύσβατου μονοπατιού, με άμεσα και έμμεσα οφέλη για τον τόπο και για τη χώρα μας.
- Όφελος εξ’αλληλεπιδράσεως από την βελτίωση του τουριστικού μας προϊόντος, αφού δημιουργείται και προστίθεται ένας ακόμη εκδρομικός προορισμός, η Οξά, η αρχαία Νάξος με τα μετέωρα , την απαράμιλλη πανοραμική θέα που δεν συναντάται σε άλλο μέρος.
- Όφελος για τον τόπο, από τα έσοδα και από την διαχείριση-εκμετάλευση του έργου, έσοδα τα οποία θα διοχετεύονται προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
- Όφελος εξ αλληλεπιδράσεως αφού το έργο αυτό, με την διαφήμιση και αύξηση της επισκεψιμότητας θα δώσει προστιθέμενη αξία, συγκριτικό πλεονέκτημα και θα συμπληρώσει το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν του παραλιακού μετώπου, έλκοντας εναλλακτικό τουρισμό υψηλών εισοδημάτων.
- Όφελος εξ’αλληλεπιδράσεως για τους κατοίκους της ενδοχώρας, των παρακείμενων του όρους χωριών και μετοχίων που ασθμαίνουν δημογραφικά. Η άυξηση της επισκεψιμότητας του όρους θα φέρει μια κινητικότητα, μια μόχλευση, με παράπλευρες δράσεις εναλλακτικού αγροτουρισμού με αναβίωση των γύρω παραδοσιακών οικισμών, Αγ. Πελάγια, Αγ. Ιωάννης, Δράκος, Καλός Λάκκος, Αγ. Λουκάς κ.α. που πάνε να σβήσουν. Δημιουργείται θα λέγαμε έτσι μια κατάσταση «κοινωνικής βελτιστοποίησης».
- Όφελος εξ’αλληλεπιδράσεως από την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
- Όφελος από το γεγονός ό,τι η επένδυση αυτή θα ευαισθητοποιήσει τις αρχές και θα κινήσουν τις διαδικασίες βελτίωσης του δρόμου πρόσβασης, δηλ. του δρόμου Λίμνες – Αγία Πελάγια – Ελούντα, ένα κοινωνικό δημόσιο αγαθό με χρήστες όχι μόνο τους επισκέπτες του όρους αλλά και όλους τους κατοίκους των γύρω περιοχών που έχουν γεωργικές ιδιοκτησίες στον Καλό Λάκκο και στην Αγία Πελαγία. Ένας εναλλακτικός δρόμος που συνδέει τις Λίμνες με την Ελούντα, που επειδή ζούμε από τον τουρισμό δεν θα ήταν λάθος να βάζουμε στόχους για το μέλλον, και για το λόγο ότι θα έχει μικρή κυκλοφορία μπορεί να καθιερωθεί ως δρόμος για μαραθώνιους ή για ποδηλατικούς αγώνες ή και ακόμη να αναβιώσουμε τους «Ταλλαιδίτες αγώνες δρόμου» που κατά την αρχαιολογία διεξήγαγαν οι κάτοικοι της κορυφής της Οξάς, της αρχαίας Νάξου.
- Οφέλη εξ’ αλληλεπιδράσεως από το παραδοσιακό πολυθεματικό κέντρο που θα συνεργάζεται και θα στηρίζει το τελεφερικ με την αίθουσα του, όπου θα εκτυλίσσονται διάφορα πολιτιστικά δρώμενα και εκδηλώσεις παραδοσιακών δραστηριοτήτων, τα οποία θα είναι ελεύθεροι, κατά βούληση να παρακολουθούν οι επισκέπτες του όρους.
- Θα ήταν παράλειψη μας αν δεν αναφέραμε ότι η διευκόλυνση της ανόδου με τον αναβατήρα θα ευνοήσει τον θρησκευτικό τουρισμό αφού ως γνωστόν στην κορυφή του όρους υπάρχει το μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού που εορτάζει δύο φορές το χρόνο μέσα στην τουριστική περίοδο. Έτσι, αν σήμερα με τις σημερινές δυσκολίες ανόδου ανεβαίνουν 30 έως 50 προσκυνητές, με τον αναβατήρα θα είναι πολλαπλάσιοι τόσον οι ημεδαποί όσο και οι αλλοδαποί ομόδοξοι προσκυνητές, και αυτό είναι επίσης όφελος για τις τοπικές κοινωνίες.
- Επί πλέον όφελος θα προκύψει από το γεγονός ότι θα διευκολύνονται στην άνοδο-κάθοδο οι σκαπανείς της αρχαιολογίας οι οποίοι σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης άρχισαν ήδη ανασκαφές από το 2017.
Από τα παραπάνω τεκμήρια, όπως αυτά αναλύονται στην μελέτη βιωσιμότητας που καταθέσαμε, προκύπτει ότι η επένδυση είναι τόσο απαραίτητη που θα έπρεπε να είχε γίνει χθες…. Δεν καταλαβαίνω γιατί μια πολύφερνη νύφη, όπως ο τόπος μας, που ζει από τον τουρισμό, πρέπει τώρα και πολλά χρόνια να έχει παρατήσει στην αφάνεια ένα τέτοιο θησαυρό, χωρίς ευκολία πρόσβασης, χωρίς σήμανση, με έναν κακοτράχαλο λόγω κατολισθήσεων χωματόδρομο πρόσβασης από Ελούντα και Αγία Πελαγία, όταν άλλες χώρες που δεν έχουν πολιτιστικά μνημεία, δημιουργούν τεχνητά, για να προσελκύσουν τουρίστες και εμείς ένα τόσο πανέμορφο μέρος το έχουμε στην αφάνεια. Μήπως δεν υπάρχει φόβος ότι θα έρθουν κάποτε χαλεποί και δίσεκτοι καιροί στον τουρισμό όπως η διεθνής αστάθεια και το γεγονός ότι η ανταγωνίστρια γειτονική χώρα ανεβαίνει τουριστικά κατακόρυφα λόγω του υποτιμημένου νομίσματος, οπότε εμείς θα πρέπει από τα πριν να έχουμε ανατάξει τα «όπλα» μας, τους θησαυρούς μας, τα ποιοτικά μας στοιχεία, ώστε να ανταπεξέλθουμε στον ανταγωνισμό και στις δυσκολίες του μέλλοντος; Γιατί, για το ζητούμενο θέμα της Οξάς τώρα είναι η ευκαιρία. Αν μ’ αυτές και τις άλλες μεμψιμοιρίες που ακούστηκαν σε δυο δημοτικά συμβούλια δεν τελεσφορήσει τώρα το προτεινόμενο εγχείρημα, δεν θα γίνει ποτέ, δεν θα ξαναδοθεί άλλη ευκαιρία, και δεν θα μπορεί να γίνει απαλλοτρίωση για να γίνει αυτό το καινοτόμο περιφερειακής και όχι μόνο τοπικής εμβελείας έργο.
Να συμπληρώσουμε επίσης ότι τα δυο επενδυτικά σχέδια που αφορούν το κέντρο και τελεφερίκ αποτελούν δυο συνεργαζόμενες και αλληλοσυμπληρούμενες δραστηριότητες.
Το τελεφερίκ δεν μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομο. Έχει ανάγκη τις υποδομές του κέντρου, αφού οι επισκέπτες του Όρους δεν είναι δυνατόν να περιμένουν στο ύπαιθρο για να ανέβουν. Χρειάζονται μια αίθουσα αναμονής με χώρους υγιεινής και αυτά τα προσφέρει το τουριστικό κέντρο.
Το αντίθετο όμως μπορεί να συμβεί. Το τουριστικό κέντρο μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα, μόνο που τότε θα απαιτηθεί περισσότερος χρόνος και προσπάθεια για να διαφημιστεί ευρύτερα και να αποκτήσει βιωσιμότητα.
Άρα θα υπάρχει αγαστή συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.), στην βάση της αμοιβαιότητας, κατοχυρωμένη με συμφωνία και ρήτρες.
Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε πως η επένδυση αυτή παρουσιάζει μια δυναμική η οποία συνεχώς θα αυξάνεται, από χρόνο σε χρόνο λειτουργιάς της, λόγω της φήμης που έχει αποκτήσει ο τόπος υλοποίησης ο οποίος κατακλύζεται από τουρίστες οι οποίοι επιθυμούν να εκδράμουν στα αξιοθέατα του τόπου. Ένα από αυτά και το προτεινόμενο δεσπόζει στον οπτικό ορίζοντα, που με την επιβλητικότητα του, αυτοπροβάλλεται και καλεί τους ημεδαπούς και αλλοδαπούς να το επισκεφτούν προσφέροντας τους μια σπάνια βιωματική εμπειρία. Το γεγονός ότι το όρος (με το έργο) είναι δίπλα μας χωρίς μεγάλο κόστος μεταφοράς μαρτυρεί ότι θα έχει μεγάλη επισκεψιμότητα και κατ’ επέκταση βιωσιμότητα.
Συμπέρασμα: Η επένδυση αυτή συνολικά τόσο ως προς την ανέγερση όσο και ως προς την διαχείριση της από τον Δήμο, ανάγεται σε επένδυση μείζονος δημόσιου συμφέροντος, μια μηχανή παράγωγης πλούτου για τον τόπο.
Αποτελεί δε το μόνο πρόσφορο μέσο για την ικανοποίηση του δημοσίου συμφέροντος (αρθρ. 49 Ν, 4280/14), η δε εταιρεία μας με την δωρεά της προς τον δήμο Αγίου Νικολάου και την συνδρομή της στην βελτίωση του δρόμου πρόσβασης, καταθέτει τα διαπιστευτήρια μιας υπεύθυνης επιχειρηματικότητας απέναντι στην τοπική κοινωνία και στο κράτος, συμβάλλοντας, στον βαθμό που της αναλογεί στην βελτίωση της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας και στην βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
ΜΑΝΩΛΗΣ ΖΕΡΒΟΣ
ΕΠΙΧ/ΤΙΑΣ,
ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ. ΕΜΠ