του Κυριάκου Κώτσογλου (*)
Τα στοιχεία των Αεροδρομίων Ηρακλείου και Χανίων κάθε μήνα, μέχρι και τον Ιούνιο, δείχνουν αυξήσεις, τόσο στο επίπεδο των Διεθνών (από 12% έως 5%) όσο και των Εσωτερικών πτήσεων (από 30% έως 23%), ενώ εκείνο της Σητείας «δουλεύει» ξανά μετά από (3) χρόνια απραξίας. Θεωρητικά, λογικά, βρισκόμαστε μπροστά σε μια ακόμα χρονιά ρεκόρ, στις αφίξεις.
Στον αντίποδα, ο εμπορικός κόσμος, με προεξάρχουσα την εστίαση, αλλά και ο ξενοδοχειακός και οι ιδιωτικές μεταφορές παραπονούνται για μια χρονιά με μειωμένα έσοδα, μερικές φορές κάνουν λόγο και για ποσοστά μείωσης της τάξης του 40%. Η αλήθεια είναι ότι σε κάθε σαιζόν ξεκινάμε μιλώντας για τις αφίξεις, στη συνέχεια για τα έσοδα και στο τέλος, για το κέρδος της.
Οι γκρίνιες επιστρέφουν, σε πρώτο πλάνο η φιλοσοφική αναζήτηση του «τι επισκέπτες θέλουμε;», η έλλειψη υποδομών κι η έλλειψη στρατηγικής! Το διάστημα Ιουλίου – Αυγούστου θα τις ελαχιστοποιήσει καθώς έτσι κι αλλιώς η Κρήτη «γεμίζει», έχει σημασία όμως να δούμε τους λόγους μιας τέτοιας εξέλιξης που δείχνει αρνητική, όμως στην πραγματικότητα εξηγείται.
Οι Δαπάνες και ο Πληθωρισμός σε όλο τον κόσμο…
Οι αφίξεις, για να δώσουν έσοδο θα πρέπει να πολλαπλασιαστούν επί τις διανυκτερεύσεις και την μέση ημερήσια δαπάνη. Παρότι η δαπάνη του 2022, μετά από δύο χρόνια εγκλεισμού και αποταμίευσης, δεν πρόκειται να επαναληφθεί, τα πρώτα μηνύματα δεν είναι άσχημα. Θα ξοδέψουν, αλλά λιγότερο, ο πληθωρισμός κι η ενεργειακή κρίση, αφορά και τους επισκέπτες.
Οι διανυκτερεύσεις και η «Μπόρεση» των επισκεπτών…
Ενώ οι αφίξεις εκφράζουν την διάθεση του κόσμου να επιλέξει «Κρήτη», οι δαπάνες και κυρίως οι μέρες διανυκτέρευσης εκφράζουν την «μπόρεση» του να κάνει διακοπές. Εκεί ίσως είναι ένα από τα «κλειδιά» της σαιζόν, αφού η Κρήτη, παραδοσιακά έχει 8.5 μέρες διαμονής κατά μέσο όρο. Στα 6.000.000 επισκέπτες της Κρήτης, κάθε μέρα μείωσης, είναι καταστροφή!
Τα αεροπορικά εισιτήρια οδηγούν σε «Πακέτο»…
Τα αεροπορικά κόστη δεν έχουν μειωθεί, ανέβηκαν σαν βέλος με την αύξηση των καυσίμων και των λειτουργικών δαπανών, ενώ δεν δείχνουν διάθεση να πέσουν ούτε σαν πούπουλα, μετά την αποκλιμάκωσή τους. Έτσι, οι αγορές «πακέτων» μεταφοράς και φιλοξενίας δείχνουν ακόμα πιο ελκυστικές πράγμα που μειώνει, την δυναμική των ανεξάρτητων μετακινούμενων.
Η προσφορά, δείχνει να υπερβαίνει την ζήτηση…
Τα ρεκόρ έχουν δημιουργήσει μια υπέρ-ανάπτυξη σε όλους τους κλάδους που σχετίζονται με τον τουρισμό. Νέες επενδύσεις κάθε είδους, ξενοδοχειακές κλίνες αλλά και βραχυχρόνιας μίσθωσης εκτός αριθμητικού και άλλου ελέγχου, ενοικιαστικά αυτοκίνητα και βαν, ανακαινίσεις, νέα ΕΣΠΑ, δώματα, πατάρια, πατρικά, εξοχικά, η προσφορά «νικάει» τη ζήτηση.
Ποιος θα κερδίσει; Το φετινό αποτέλεσμα…
Θα υπάρξει μια συνολική αύξηση, όπως φαίνεται μέχρι τώρα τουλάχιστον, αλλά σε μεμονωμένο επίπεδο θα υπάρξουν αυξομειώσεις. Κάποιοι επισκέπτες αδιαφορούν για το ξενοδοχείο ενώ το ταξί, ο φούρνος της γειτονιάς και το σουβλατζίδικο το βράδυ τους αρκούν. Όμως θα μοιραστούν σε αυξημένα Airbnb. Η συλλογική νίκη δε θα μεταφραστεί σε ατομική.
Το μέλλον ποιο θα είναι για φέτος;
Δεν θα σταματήσει η υπερπαραγωγή καταλυμάτων, ενοικιαστικών ή άλλων δομών επειδή το λέει ο υπογράφων. Θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και το υπόλοιπο της σαιζόν, ελπίζω να μην κλιμακωθεί και γίνει ακόμα χειρότερη. Θα προέτρεπα, αλλά ποιος είμαι εγώ, τους επαγγελματίες να δηλώνουν ευχαριστημένοι, η Τουρκία των 28 Λ/ ανά € είναι δίπλα και οι Σεπτέμβριος & Οκτώβριος, αινιγματικοί και στοίχημα.
Η πλεονεξία δεν είναι και το καλύτερο.
Τα επόμενα χρόνια; Το ποτήρι μισοάδειο ή μισογεμάτο;
Για την Ευρώπη δεν θα προέβλεπα σύντομα ανάκαμψη από την ύφεση, οπότε και για την Ελλάδα και την Κρήτη δεν βλέπω κάτι διαφορετικό. Θεωρώ ότι με το βασικό αεροδρόμιό μας να είναι απελπιστικά πιεσμένο, οι ροές δεν θα αλλάξουν ιδιαίτερα, ακόμα και μια λογική αύξηση δεν θα καλύπτει την προσφορά. Ίσως, το 2023 έχει μια – δυο ακόμα χρονιές, κλώνους.
Τα εγκαίνια του Αεροδρομίου του νέου Αεροδρομίου του Καστελίου, θα είναι μια «άλλη» νέα μέρα. Το αν θεωρήσουμε τις μέρες ως τότε «ισχνές εισπρακτικά χρονιές» ή «προθέρμανση για τότε» είναι θέμα οπτικής και κουλτούρας. Αν όμως μειώσουμε το επίπεδο των παροχών μας ως τότε, θα είναι καταστροφικό. Πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τους μεγάλους αριθμούς με τον άριστο τρόπο, διαφορετικά, θα χάσουμε το πιο σημαντικό πλεονέκτημά μας.
Υ.Γ. Δεν απέχει πολύ η Ρόδος, μια «σπίθα» η απόστασή μας, το έχουμε ζήσει και στο παρελθόν. Προς το παρόν, μόνο η Υπουργός είδα να μεταβαίνει εκεί. Ελπίζω καθένας από εμάς, να πάρει ένα τηλέφωνο, να δει αν θέλει κάτι ο συνάδελφος, φίλος, ξενοδόχος. Και ένα μεγάλο ευχαριστώ στους ανθρώπους που πέφτουν στην φωτιά. Μην τους χειροκροτούμε τώρα και σε λίγο να μην έχουν εξοπλισμό. Δίπλα στην καταστροφή, οι τόσο γλυκές κουβέντες των επισκεπτών για την συμπεριφορά των Ροδίων, βάλσαμο στον πόνο!!
(*) Ο κ. Κυριάκος Κώτσογλου είναι αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Περιφέρειας Κρήτης και μέλος της Οικονομικής Επιτροπής.