ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΗΣ Α΄ΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Ένας από τους πιο σημαντικούς μηχανισμούς διάδοσης της γνώσης είναι οι λεγόμενες άτυπες μορφές εκπαίδευσης. Οι άτυπες μορφές εκπαίδευσης αποτελούν ένα μη οργανωμένο και μη συστηματικό πεδίο εκπαίδευσης, που προσφέρει εναλλακτικές παιδαγωγικές μεθόδους και δραστηριότητες που υποβοηθούν και συμπληρώνουν το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η επίσκεψη, δηλαδή μιας σχολικής ομάδας, σε ένα μουσείο, μια πινακοθήκη ή σε ένα τεχνολογικό κέντρο, η παρακολούθηση προγραμμάτων με επιστημονικό περιεχόμενο ή εκλαϊκευτικών διαλέξεων επιστημόνων συνιστούν κατάλληλα «εκπαιδευτικά» περιβάλλοντα για την κατάκτηση της γνώσης.
Οι άτυπες αυτές μορφές, μέσω των εκπαιδευτικών επισκέψεων, όπως προέκυψαν με την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου τον Μάιο του 2017, για τους μαθητές των Λυκείων συνεισφέρουν:
- στην πρόκληση ενδιαφέροντος των μαθητών για τις επιστήμες,
- Στη βιωματική σχέση αυτών με την πολιτιστική κληρονομιά μας,
- στη δυνατότητα της μετάβασης από την κατάσταση της θεωρίας για ένα θέμα στην κατάσταση της ενεργούς ανάμειξης σ’ αυτό,
- στη δυνατότητα αυτομόρφωσης σ’ ένα συγκεκριμένο πεδίο,
- στην ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος, υγείας και τέχνης, κλπ
Με γνώμονα αυτή τη φιλοσοφία οργανώσαμε για τους μαθητές της Α΄ τάξης εκπαιδευτική εκδρομή στην Αθήνα στα πλαίσιο των μαθημάτων των Αρχαίων Ελληνικών, της Φυσικής, της Βιολογίας και της Θεατρολογίας στο διάστημα 29/11- 3/12/2017.
Οι μαθητές περιηγήθηκαν στο κεντρικό λιμάνι του Πειραιά, στο Πασαλιμάνι και στην ακτή Ζέας και γνώρισαν από κοντά τα αρχαία λιμάνια (Έμπόριον/Κάνθαρος, Μουνιχία, Ζέα) που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον Πελοποννησιακό πόλεμο, όταν οι Αθηναίοι είχαν πια ηττηθεί από το μεγάλο αντίπαλο, τη Σπάρτη. Η περιήγηση και ξενάγηση στη νότια κλιτύ της Ακροπόλεως τους συνέδεσε με την αθηναϊκή δημοκρατία του 5ου και 4ου αιώνα και τους έδωσε τη δυνατότητα να κατανοήσουν τους θεσμούς
- της Εκκλησίας του Δήμου στην Πνύκα, τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων και τη ρητορική τέχνη που αναπτύχθηκε στο συγκεκριμένο χώρο,
- του δικαστηρίου του Αρείου Πάγου και
- το λατρευτικό τυπικό της αθηναϊκής κοινωνίας,
- ενώ ταυτόχρονα αντιλήφθηκαν τον τρόπο ανάδειξης των μνημείων μέσω της διαδρομής- ιστορικού περιπάτου, που είχε σχεδιάσει και υλοποιήσει ο ιδιοφυής αρχιτέκτονας Δημήτρης Πικιώνης με υλικά από τις κατεδαφίσεις νεοκλασικών κτιρίων(1954-58), ώστε ο σύγχρονος περιπατητής να διαισθάνεται την συνδιαλλαγή μύθων και ιστορίας με το τοπίο.
Η εικονική περιήγηση της Αρχαίας αγοράς στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στη Θόλο, μετουσίωσε το παρελθόν σε παρόν και απογείωσε τη σκέψη τους!
Το αρχαίο θέατρο του Διονύσου, το μεγαλύτερο της αρχαιότητας με χωρητικότητα 17.000 ανθρώπων, αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης και προβληματισμού για την ποιότητα της δημοκρατίας και τη θεατρική παιδεία στην Αθήνα των κλασικών χρόνων. Η γνώση των κειμένων θεωρητικά από τους μαθητές (Ευριπίδη, Ελένη) και η συνεχής αναφορά στο σχολείο στους τραγικούς ποιητές Αισχύλο και Σοφοκλή άφησε περιθώρια στο νου τους να φανταστούν τους θεατρικούς αγώνες στην αρχαιότητα και να εμπεδώσουν τη σημασία του θεάτρου.
Η παρακολούθηση της θεατρικής παράστασης «Ο δρόμος περνάει από μέσα» του Ιάκωβου Καμπανέλλη στο θέατρο Τζένη Καρέζη έδωσε τη δυνατότητα στους μαθητές αφενός να αποκτήσουν μια εμπειρία «καλού θεάτρου», που δεν είχαν, και αφετέρου να αντιληφθούν τη σημαντική παραγωγή του νεοελληνικού θεάτρου τόσο μέσα από το κείμενο του Καμπανέλλη όσο και από την υποκριτική τέχνη του Κώστα Καζάκου, της Άννας Γεραλή και των άλλων ηθοποιών καθώς και τη συμβολή των άλλων συντελεστών (σκηνογράφου, ενδυματολόγου, μουσικού κλπ). Σημειώνουμε δε το συσχετισμό του αρχαίου και του νέου ελληνικού θεάτρου που προέκυψε από τη συζήτηση στη συνέχεια.
Τύχη αγαθή μας επιφύλαξε να ταξιδέψουμε στον εικαστικό κόσμο του Vincent Willem van Gogh, μέσα από την έκθεση Van Gogh Alive, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου σε μία ατμόσφαιρα εναλλασσόμενων εικόνων, λόγου και λεπτομερειών κατάφερε να διεγείρει τις αισθήσεις και να οδηγήσει τους μαθητές σε επικοινωνία με το έργο, αλλά και τον ίδιο το δημιουργό.
Η επίσκεψη στο ερευνητικό κέντρο «Δημόκριτος» ήταν μια εξαιρετικά μοναδική εμπειρία. Δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά ερευνητές που εργάζονται σε πρωτοποριακούς τομείς των θετικών επιστημών. Ξεναγήθηκαν στα εργαστήρια νανοτεχνολογίας, αρχαιομετρίας, είδαν από κοντά τον επιταχυντή σωματιδίων TANDEM, ο οποίος αποτελεί μικρογραφία του αντίστοιχου στο Cern, καθώς και τον πυρηνικό αντιδραστήρα. Τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν από το campus και τα τεχνολογικά επιτεύγματα, όπως και από το εύρος, τις δυνατότητες και τις πρακτικές εφαρμογές των φυσικών επιστημών, κάτι που αποτυπώθηκε στον όγκο των ερωτήσεών τους. Εκφράζουμε ιδιαίτερες ευχαριστίες στον καθηγητή κ. Φανουράκη και τους ερευνητές κ. Πετράκη, Μανιάτη, Χαρισόπουλο, Σταματελάτο που ανέλαβαν τις ξεναγήσεις με πολύ κέφι.
Κατά την παραμονή μας στο VR PROJECT τα παιδιά περιηγήθηκαν εικονικά σε διάφορα θέματα, διασκέδασαν και ήρθαν σε επαφή με την τεχνολογία της εικονικής πραγματικότητας η οποία μπορεί να έχει άπειρες εφαρμογές στο μέλλον.
Τον επίλογο αποτέλεσε η περιήγηση στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και η επαφή των μαθητών με τον ξεχωριστό αυτό χώρο, τους οργανισμούς και τις δράσεις – εκδηλώσεις που φιλοξενεί.
Η εκπαιδευτική αυτή εκδρομή είναι ένα δείγμα άτυπης εκπαίδευσης με ουσιαστική συμβολή στην εμπέδωση του σχολικού προγράμματος της Α τάξης και στη διαδικασία της αυτομόρφωσης των παιδιών πράγμα χρήσιμο, επιθυμητό και απαραίτητο, ως ορίζει ο και Αριστοτέλης «πάντες ἄνθρωποι τοῦ εἰδέναι ὀρέγονται φύσει».
Οι εκπαιδευτικοί
Κωστάκη Μαρία, φιλόλογος
Πατεράκη Χρυσούλα, φιλόλογος
Τσιχλής Γιώργος, Χημικός