Με τα βλέμματα όλης της Ευρώπης να είναι στραμμένα στην χθεσινή τηλεδιάσκεψη και τις εκκλήσεις ότι διακυβεύεται ακόμη και η ενότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να κυριαρχούν, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης κατέληξαν αργά χθες το βράδυ σε συμφωνία για ένα πακέτο μέτρων συνολικού ύψους περίπου 540 δις. ευρώ.
Ουσιαστικά, κατέληξαν σε μια συμβιβαστική λύση για τον τρόπο με τον οποίο θα χρηματοδοτηθούν οι άμεσες ανάγκες –ρευστότητα επιχειρήσεων για να μην καταρρεύσουν, χρηματοδότηση απασχόλησης για να μην εκτοξευτεί η ανεργία αλλά και χορήγηση φθηνών δανείων στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης απευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας με “χαλαρούς” όρους. Δεν απαντήθηκε το μείζον: πώς θα χρηματοδοτηθεί η “επόμενη ημέρα” του κορωνοϊού. Το αναλυτικό κείμενο που εκδόθηκε αργά χθες τη νύχτα, ουσιαστικά παραπέμπει στους αρχηγούς των κρατών μελών για τα δύο εξαιρετικά κρίσιμα ζητήματα: τον πολυετή προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο οποίος “θα πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο για την ανάκαμψη” αλλά και τη δημιουργία ενός Ταμείου για την Ανάκαμψη (Recovery Fund) το οποίο θα είναι “προσωρινό και στοχευμένο”. Ταμείο και πολυετής προϋπολογισμός θα πρέπει να “συνδεθούν” κάτι που σημαίνει ότι οι δραματικές διαπραγματεύσεις δεν ολοκληρώθηκαν χθες τη νύχτα αλλά είναι ακόμη μπροστά.
Τι σημαίνει η συμφωνία για την Ελλάδα
Η Ελλάδα, από το τριπλό πακέτο μέτρων που συμφωνήθηκε χθες, έχει λαμβάνειν –εφόσον το επιθυμεί- πόρους που μπορούν να ξεπεράσουν τα 6-7 δις. ευρώ. Η εξειδίκευση ανά χώρα δεν είναι ακόμη εύκολη δεδομένου ότι ελάχιστες τεχνικές λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσουν οι τρεις διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης έχουν γίνει γνωστές. Πρακτικά, θα μπορεί να δανειστεί ένα επιπλέον ποσό της τάξεως του 2% του ΑΕΠ της (σ.σ με βάση το 2019 περίπου 4 δις. ευρώ) για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του κράτους. Επίσης, φαίνεται να αντιστοιχούν πάνω από 1,5 δις. ευρώ από το Ταμείο SURE (προσωρινό και αυτό) το οποίο προορίζεται για την τόνωση της απασχόλησης. Το ποσό μπορεί να είναι εντυπωσιακό αλλά δεν είναι αρκετό δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας. Αρκεί να σημειωθεί ότι το συνολικό κόστος για να χρηματοδοτηθεί το επίδομα των 800 ευρώ μαζί με το κόστος για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών για χρονικό διάστημα 45 ημερών, ξεπερνάει τα 3,5 δις. ευρώ. Ουσιαστικά, οι πόροι από το Ταμείο SURE θα χρησιμοποιηθούν για να χρηματοδοτηθούν προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης με στόχο να συγκρατηθεί σε όσο το δυνατόν χαμηλότερα επίπεδα η ανεργία την “επομένη” του κορωνοϊού. Όσο για τους πόρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, πρακτικά με την “μόχλευση” των πόρων που θα διατεθούν θα δημιουργηθεί ένα κονδύλι περίπου 200 δις. ευρώ για να καλυφθούν ανάγκες ρευστότητας των επιχειρήσεων, ειδικά των μικρομεσαίων (σ.σ ο ορισμός του μικρομεσαίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρακτικά καλύπτει σχεδόν το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων).