Αγαπητοί γονείς και κηδεμόνες των μαθητών μας, χαίρετε!
Με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς θα ήθελα να απευθυνθώ σε εσάς και να σας μεταφέρω το δικό μου μήνυμα.
Από τη θέση μου ως εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας του Κέντρου Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.) Λασιθίου, αλλά και ως μητέρα μαθητών που μοιράζομαι μαζί σας τις ίδιες έγνοιες και ανησυχίες, σας εύχομαι από καρδιάς «καλή σχολική χρονιά».
Και είναι αλήθεια πως φέτος, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, έχουμε όλες και όλοι ανάγκη, γονείς, εκπαιδευτικοί, μαθητές, αυτή η ευχή να βγει αληθινή.
Και θα βγει, είμαι σίγουρη, αν παλέψουμε ο καθένας από το δικό του μετερίζι, από τη δική του θέση, από τον δικό του ρόλο, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, προς την ίδια κατεύθυνση, προς τους κοινούς ζωτικούς στόχους που έχουμε θέσει φέτος ως προτεραιότητά μας.
Επιστρέφουμε στο σχολείο με ασφάλεια
Στόχοι μας:
- Να προστατεύσουμε την υγεία και τη ζωή τη δική μας, των αγαπημένων μας και των συνανθρώπων μας.
- Να παραμείνουμε ασφαλείς.
- Να βγούμε από αυτή τη μάχη που μαίνεται γύρω μας νικητές.
Οι συνθήκες, το έχουμε νιώσει, είναι πράγματι πρωτόγνωρες. Δε θα πω δύσκολες, λέξη που μας εγκλωβίζει σε προβλήματα και σε αίσθημα ανημπόριας. Θα πω προκλητικές, που απαιτούν από μας να μην επαναπαυόμαστε, αλλά να βρισκόμαστε σε εγρήγορση, σε ετοιμότητα και να υποστηρίζουμε ο ένας το έργο του άλλου, έτσι που από καθετί κακό να μπορούμε να πάρουμε θετικά πράγματα, σε κάθε κατάρα να μπορούμε να βρούμε ευλογίες.
Όσα μας δίδαξε η πανδημία
Ο κορωνοϊός, η πανδημία του κορωνοϊού, μαζί με όλα τα δεινά της, τις επιπτώσεις της, μας δίδαξε ότι παρά τη φυσική απόσταση μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά συναισθηματικά, ψυχικά.
Μας επανεκπαίδευσε στις αξίες της συνεργασίας, της αλληλεγγύης, της αλληλοϋποστήριξης. Τα θαυμάσια αποτελέσματά τους τα είδαμε ήδη από την εποχή καραντίνας. Πόσο πολύ συνδράμαμε, πόσο βοηθήσαμε από το σπίτι το εκπαιδευτικό έργο, υπερβάλλοντας συχνά εαυτόν. Πόσα μάθαμε όλοι! Πόσο όμορφα και ανθρώπινα επικοινωνήσαμε εξ αποστάσεως με τους δασκάλους των παιδιών μας! Αυτή την αμοιβαιότητα, αυτό το μοίρασμα, την ουσιαστική, αυθεντική ανθρώπινη επικοινωνία, ας τα κρατήσουμε.
Γονείς και δάσκαλοι: σύμμαχοι
Γονείς και δάσκαλοι δεν είμαστε απέναντι, στεκόμαστε πλάι ο ένας τον άλλον. Συμπαραστεκόμαστε. Έχουμε τόσα πολλά να δώσουμε ο ένας στον άλλο, ώστε να ενδυναμωθούμε αμοιβαία.
Είμαι βέβαιη πως πάντα το κάναμε, αλλά τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, είναι ανάγκη να υποστηρίζουμε ακόμη παραπάνω την εκπαιδευτική διαδικασία, να επικυρώνουμε το έργο των δασκάλων, να χτίζουμε γέφυρες κι όχι να μεγαλώνουμε διαφορές και χάσματα. Επιβάλλεται να συνεχίζουμε και στο σπίτι τον αγώνα που διεξάγουμε όλοι μαζί, να βάλουμε φρένο στην εξάπλωση της πανδημίας.
Δεν είμαι ειδική, δεν πρόκειται να σας δώσω εξειδικευμένες, ιατρικές οδηγίες. Ήδη μέσα από τα διάφορα κανάλια επικοινωνίας έχουν φτάσει σε σας ή/και πρόκειται να σας δοθούν τις επόμενες μέρες πολλές σχετικές κατευθύνσεις από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ.).
Γονείς και Covid-19: Τήρηση μέτρων προστασίας και πρόληψης της διασποράς του κορωνοϊού
Θα σας παρακαλέσω από τη διττή θέση μου ως γονέα και εκπαιδευτικού, να συμβουλεύουμε τα παιδιά μας για ευλαβική, απαρέγκλιτη τήρηση των μέτρων προστασίας από τον κορωνοϊό και περιορισμού της εξάπλωσής του, με την πεποίθηση ότι οι επιστήμονες που τα έχουν ορίσει γνωρίζουν πολύ καλύτερα από εμάς που δεν είμαστε ειδικοί. Να τα πείσουμε για τις πρακτικές που επιβάλλεται να ακολουθήσουν στη σχολική και εξωσχολική τους ζωή, ως αναγκαίο μέρος της καθημερινής ρουτίνας τους, όσο καιρό θα διαρκέσει η αναμονή του πολυπόθητου εμβολίου που θα μας επαναφέρει στην κανονικότητα. Να τους γίνουν συνήθεια, καθημερινό βίωμα.
Μην τα φοβάστε τα παιδιά! Προσαρμόζονται στις αλλαγές γρηγορότερα από εμάς τους μεγαλύτερους που συχνά αντιστεκόμαστε. Εμείς θα πρέπει από τη μεριά μας να είμαστε συνεπείς με την τήρηση των μέτρων για την πρόληψη της διασποράς του κορωνοϊού, γιατί είμαστε τα πρότυπα συμπεριφοράς τους και, χωρίς να το επιδιώκουμε, γινόμαστε οι δάσκαλοί τους. Τα παιδιά διδάσκονται από τις πράξεις μας και όχι από τα «κηρύγματά» μας!
Εφηβεία και Covid-19: Από τον γνωστικό εγωκεντρισμό στην ενσυναίσθηση και στις ανθρωπιστικές αξίες
Η εμπειρία μάλιστα έχει δείξει ότι τα μικρότερα παιδιά υπακούουν και πειθαρχούν περισσότερο σε κανόνες. Οι έφηβοι χρειάζονται περισσότερο την πειθώ, μέσω του διαλόγου και της κατάλληλης επιχειρηματολογίας, και όχι την επιβολή. Συχνά μάλιστα λόγω του γνωστικού εγωκεντρισμού και των εντάσεων της ηλικίας τους, δυσκολεύονται να μπουν στη θέση του άλλου,. Έτσι, είναι ανάγκη να καλλιεργήσουμε μέσα τους, αν δεν το έχουμε ήδη κάνει, την ενσυναίσθηση. Να βοηθήσουμε δηλαδή τα παιδιά μας να δουν τον κόσμο μέσα από τα μάτια του άλλου, από την οπτική γωνία του συμμαθητή τους που δεν είναι γερός όπως εκείνα, των παππούδων τους που είναι τρωτοί και αδύναμοι, των συνανθρώπων τους που, λόγω προβλημάτων υγείας, η ζωή τους κρέμεται σε μια κλωστή. Εδώ δε χωρούν ανταρσίες κι επαναστάσεις! Έχουμε ευθύνη να θωρακίσουμε τη δική μας υγεία, των αγαπημένων μας, των συμμαθητών μας, των συνανθρώπων μας! Είναι υποχρέωσή μας που την υπαγορεύει η ανθρωπιά μας, να προστατεύσουμε το πολύτιμο, ανεκτίμητο αγαθό της ζωής όλων μας.
Γονείς και Covid-19: Χτίζουμε γέφυρες επικοινωνίας με τα παιδιά
Χρειάζεται, σε κάθε περίπτωση, να κρατάμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τα παιδιά μας και να τους μιλάμε με ειλικρίνεια και τρόπο ταιριαστό στην ηλικία τους. Για παράδειγμα, καλό είναι να συζητάμε μαζί τους για δυσκολίες, ανησυχίες, σκέψεις και συναισθήματά μας, ενδεχομένως οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως επιπτώσεις του κορωνοϊού. Μη φοβάστε ότι θα τα τραυματίσετε. Τα παιδιά καταλαβαίνουν. Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα. Δε γίνεται να τους κρυφτείς. Είναι πολύ ευαίσθητοι δέκτες. Αντίθετα, γίνονται πιο ώριμα και πιο υπεύθυνα, περισσότερο εφοδιασμένα για τη ζωή, όταν μοιραζόμαστε μαζί τους θέματα που μας απασχολούν. Νιώθουν ότι τα εμπιστευόμαστε και ενθαρρύνονται με τη σειρά τους κι εκείνα να μας εμπιστεύονται, να εξωτερικεύουν φόβους, αγωνίες, προβληματισμούς και συναισθήματά τους.
Ειδική αγωγή και πανδημία
Ειδικά, για τα παιδιά μας με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ίσως χρειαστεί να έχουμε πολλή υπομονή, προκειμένου να τα βοηθήσουμε να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί γύρω μας, σχολική και εξωσχολική. Αν βέβαια διαπιστώσουμε σε αυτά εκδηλώσεις παρατεταμένου άγχους, έντονη άρνηση και γενικευμένες αντιδράσεις, ίσως είναι καλύτερο να συζητήσουμε τα συμπτώματα αυτά με ειδικό ψυχικής υγείας.
Σε κάθε περίπτωση, η υπηρεσία του Κ.Ε.Σ.Υ. είναι στο πλευρό των γονέων και κηδεμόνων των μαθητών, όπως ήταν και κατά τη διάρκεια της καραντίνας, όπως είναι άλλωστε πάντοτε, για να προσφέρει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, κατάλληλη συμβουλευτική και εκπαιδευτική υποστήριξη.
Ευπαθείς ομάδες μαθητών και Covid-19
Ακόμη, αν το παιδί μας ανήκει σε κάποια ευπαθή ομάδα, θα πρέπει να ενημερώσουμε σχετικά τη σχολική μονάδα φοίτησής του, η οποία με υψηλό αίσθημα ευθύνης θα μας δώσει την κατάλληλη καθοδήγηση.
Στρατηγικές μας
Γενικά, προσέχουμε πολύ, ενημερωνόμαστε από έγκυρες πηγές πληροφόρησης, αλλά, προς Θεού (!), δεν πανικοβαλλόμαστε. Τις ίδιες προτροπές δίνουμε και στα παιδιά μας. Το άγχος, η αγωνία για το αύριο, η διαρκής ένταση, οι υστερικές εκδηλώσεις, η ανησυχία και ο πανικός βλάπτουν την ψυχική και τη σωματική μας υγεία. Μας καθιστούν τρωτούς και ευάλωτους. Μας αποδυναμώνουν. Έχουμε λοιπόν θετική ψυχολογία για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Είναι ανάγκη αυτές τις μέρες να οπλιστούμε όλοι με ψυχραιμία, υπομονή και αισιοδοξία, να προσπαθήσουμε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα, να διαχειριστούμε με επιτυχία τις αλλαγές στην καθημερινότητά μας, υπακούοντας στις οδηγίες των ειδικών, με την ελπίδα ότι όλη αυτή η άσχημη κατάσταση θα περάσει και θα επανέλθουμε σύντομα στους κανονικούς ρυθμούς της ζωής μας.
Κι επειδή το καλό, όπως και το κακό, μεταδίδεται και πολλαπλασιάζεται, επηρεάζοντας την ψυχολογία των παιδιών μας, την ατμόσφαιρα του σπιτιού μας και, κατ’ επέκταση, το κλίμα της κοινωνίας μας, προτείνω επιλογές μας να είναι:
- Θετική σκέψη και αισιοδοξία και όχι απογοήτευση και απελπισία.
- Υπομονή και γαλήνη και όχι άγχος, φόβος και πανικός.
- Σύνεση και προσαρμογή, αντί για αδιαλλαξία και απερισκεψία.
- Επικοινωνία και όχι απομόνωση.
- Σκέψεις υγιείς και όχι νοσηρές.
- Ήρεμη δημιουργικότητα και προσανατολισμός σε στόχους, αντί για εσωτερική αταξία, σύγχυση και αποδιοργάνωση.
Να θυμόμαστε:
Ο κορωνοϊός προσβάλλει όλους και μεταδίδεται από όλους αδιακρίτως. Δε θέλουμε να θρηνήσουμε άλλα θύματα. Δε θέλουμε να ζήσουμε εθνικές τραγωδίες. Δε θέλουμε η ανευθυνότητα, η απερισκεψία ή η αδιαφορία μας να κόψει το νήμα της ζωής, να σκοτώσει ευάλωτους αγαπημένους, συμμαθητές, φίλους, συνανθρώπους μας. Επιβάλλεται να συναισθανθούμε όλοι ότι είμαστε κρίκοι μιας αόρατης παγκόσμιας αλυσίδας. Οι πρακτικές μας έχουν απήχηση, θετική ή αρνητική, σε όλο τον κόσμο.
Να θυμόμαστε ότι και το καλό διασπείρεται. Μπορούμε να γίνουμε αγωγοί, πολλαπλασιαστές, μεταδότες του καλού, κι όχι, ας μου επιτραπεί ο νεολογισμός, διασπορείς του κακού, της αρρώστιας και του θανάτου! Σε μεγάλο βαθμό είναι στο χέρι μας!
Με συνεργασία, αλληλεγγύη και αμοιβαιότητα είμαι βέβαιη ότι η εγκάρδια ευχή για «καλή σχολική χρονιά» θα βγει αληθινή!
Σας ευχαριστώ πολύ!
Έφη Μπουκουβάλα – Κλώντζα
Κ.Ε.Σ.Υ. Λασιθίου