in ,

Βασίλης Φθενάκης: Ο Δάσκαλος από το Βραχάσι, αρχιτέκτονας θεμάτων παιδείας σε όλο τον κόσμο. [VIDEO]

Συνέντευξη του Βασίλη Φθενάκη στο fonien.gr και τον Θάνο Κορομπύλια.

Το να έχεις την χαρά να μιλάς με ένα επιστήμονα αναγνωρισμένο σε όλο τον πλανήτη για την δική του συμβολή στην αλλαγή των θεμάτων εκπαίδευσης σε χώρες όπως Γερμανία, Ρωσία, Κίνα, και την ίδια στιγμή να δέχεσαι την ζεστή φιλοξενία του και τις εκμυστηρεύσεις της επαγγελματικής πορείας του 50 χρόνια στην έρευνα για την παιδεία σε κάνει σίγουρα να μην θες να χάσεις ούτε λέξη του.

Μας υποδέχτηκε σπίτι του στο πάνω Σίσι, σπίτι μέσα στις ελιές και στα βότανα τούτου του τόπου.

Σπίτι με το εσωτερικό του να θυμίζει στον ίδιο τα αμέτρητα ταξίδια του ανά τον κόσμο, με τους τοίχους γεμάτους από επαίνους, τιμητικές εκδόσεις, βραβεία, μετάλλια, δημοσιεύματα και φωτογραφίες.

Κάτσαμε στην βεράντα του που βλέπει το ηλιοβασίλεμα και τον ακούσαμε να μας μιλάει για τις προτάσεις του που γίνονται πράξεις και αλλάζουν τα πάντα στην παιδεία από την ηλικία των 2 ετών σε κάθε παιδί.

Την ποιότητά που θα πρέπει να έχουν οι εκπαιδευτικοί, την επαφή των παιδιών με την τεχνολογία, τις δικές του προτάσεις που γίνονται έργο και το γιατί ακόμα δεν έχει συνεργαστεί με την Ελληνική πολιτεία αλλά και την ίδια την αυτοδιοίκηση στον τόπο καταγωγής του.

Ακόμα μιλήσαμε στον δικό του προσωπικό χώρο την βιβλιοθήκη του για στιγμές προσωπικές του, αν και ποτέ δεν θέλει να μιλά για τον ίδιο και τα όσα έχει κάνει, την σχέση του με ηγέτες παγκόσμιας εμβέλιας ενώ μας έδειξε το πολυτιμότερο δώρο που του έχουν προσφέρει ποτέ.

Ο Βασίλης Φθενάκης απέδειξε με τον πιο ευγενικό τρόπο ότι δεν είναι άνθρωπος που δύσκολα προσεγγίζεις ενώ είναι έτοιμος να βρεθεί οπουδήποτε τον καλέσουν για να προσφέρει τις υπηρεσίες του, από ένα σχολείο για να μιλήσει σε δασκάλους και εκπαιδευτικούς έως και στο γραφείο του υπουργού παιδείας, δημάρχου Αγίου Νικολάου ή προέδρου της κοινότητας Βραχασίου.

Δείτε την συζήτηση και ανακαλύψτε τον αρχιτέκτονα των εκπαιδευτικών οικοδομημάτων…άλλων χωρών.

Θ.Κ

Βιογραφικό:
Ο Βασίλειος Εμμανουήλ Φθενάκης γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1937 στο Κιλκίς από όπoυ κατήγετο η μητέρα του, Αλεξάνδρα Ζήση-Φθενάκη, αλλά έζησε και μεγάλωσε στο Βραχάσι Λασιθίου Κρήτης, στο χωριό της καταγωγής του πατέρα του, Εμμανουήλ Γεωργίου Φθενάκη.
Μετά από το δημοτικό σχολείο επεσκέφθει το Γυμνάσιο Νεαπόλεως Λασιθίου και ακολούθως εφοίτησε στη Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου όπου και έλαβε το δίπλωμα του δασκάλου το 1958.
Από το 1958 έως το 1961 υπηρέτησε ως εκπαιδευτικός στο Οικοτροφείο της Ιεράς Μητρόπολης Κρήτης και από το 1961 έως το 1963 ως δάσκαλος στην Καρδιά Πτολεμαϊδας.
Το 1963 μετέβη στο Μόναχο όπου και σπούδασε Ανθρωπολογία και Μοριακή Γενετική στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μονάχου (Ludwig Maximilians Universität). Παράλληλα φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του ίδιου Πανεπιστημίου, στο Τμήμα Ψυχολογίας. Το 1967 απέκτησε τον τίτλο του διδάκτορα της Φυσικομαθηματικής Σχολής. Το 1968 απεφοίτησε ως διπλωματούχος ψυχολόγος και το 1971 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μονάχου. Το 1986 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Σχολής της Βιολογίας και υφηγητής της ίδιας Σχολής.


Από το 1969 έως το 1972 υπήρξε προϊστάμενος του Τμήματος της Κοινωνικής και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας στο Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Ανθρωπογενετικής του Πανεπιστημίου του Μονάχου. Από το 1973 ως το 1975 διετέλεσε αναπληρωτής διευθυντής του Κρατικού Ινστιτούτου Προσχολικής Αγωγής και Έρευνας του Υπουργείου Παιδείας της Βαυαρίας, ενώ από το 1975 έως και το 2005 ήταν διευθυντής του ίδιου Ινστιτούτου.
Παράλληλα από το 1987 ως και το 2002 υπηρέτησε ως καθηγητής της Εφαρμοσμένης Εξελικτικής Ψυχολογίας και της Οικογενειακής Έρευνας στο Πανεπιστήμιο του Augsburg.
Aπό το 1982 ως και το 1990 διετέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Προσχολικής Αγωγής και Έρευνας της Γερμανικής Παιδαγωγικής Εταιρείας. Από το 1994 ως και το 1995 υπήρξε πρόεδρος του ελεγκτικού συμβουλίου του International Center for Family Studies στη Bratislava. Από το 1994 ως και το 1998 υπήρξε μέλος του Advisory Group of the Institute for Family Studies του Πανεπιστημίου Newcastle upon Tyne. Από το 1994 είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Institute for Εarly Childhood and Family Research στο Πανεπιστήμιο του Potsdam. Κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους 1995 – 1996 υπήρξε επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Newcastle και από το 1997 ως το 2004 διετέλεσε μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Δημογραφικών Μελετών και Κοινωνικών Ερευνών του Πανεπιστημίου του Bielefeld. Από το 2000 είναι πρόεδρος του Forum Αγωγής και Μόρφωσης παιδιών προσχολικής ηλικίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Από το 2002 είναι τακτικός καθηγητής της Εξελικτικής Ψυχολογίας και Ανθρωπολογίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Bolzano (Free University of Bolzano, Faculty of Education). Το 2007 το Πανεπιστήμιο της Βρέμης απένειμε στον κ. Φθενάκη τον τίτλο του Πανεπιστημιακού Μέλους. Ο κ. Φθενάκης διατηρεί στο ομώνυμο Πανεπιστήμιο μια ερευνητική ομάδα που ασχολείται με τον εκσυγχρονισμό του Γερμανικού Εκπαιδευτικού Συστήματος με επίκεντρο την Προσχολική Ηλικία. Ο κ. Φθενάκης δίδαξε στα Πανεπιστήμια του Μονάχου, Βερολίνου, Augsburg, Münster, Regensburg και Newcastle upon Tyne.


Είναι τακτικό ενεργό μέλος σε δέκα γερμανικές και ευρωπαϊκές επιστημονικές Εταιρείες στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η Γερμανική Ψυχολογική Εταιρεία, η Γερμανική Παιδαγωγική Εταιρεία, η Γερμανική Εταιρεία Ανθρωπολογίας και Ανθρωπογενετικής, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία για την Έρευνα της Οικογένειας και η Ευρωπαϊκή Εταιρεία για την Έρευνα της Προσχολικής Ηλικίας. Επίσης, είναι μέλος εννέα αμερικανικών επιστημονικών Εταιρειών
Ο κ. Φθενάκης διετέλεσε εμπειρογνώμων του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας στα θέματα Οικογενειακού Δικαίου και πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικογενειακής Έρευνας, Οικογενειακού Δικαίου και Οικογενειακής Πολιτικής. Επίσης, ο κ. Φθενάκης έχει αναπτύξει από το 1997 σημαντικές δραστηριότητες ως σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας της Shanghai και των επαρχιών Zhejiang και He Nan (Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας) σε θέματα εκπαιδευτικής και οικογενειακής πολιτικής. Στη Γερμανία υπήρξε σύμβουλος των Ιδρυμάτων Bertelsmann Foundation και της Robert Bosch Foundation και από το 1997 ως το 2002 διετέλεσε πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος «Παλλάδιον». Με πρωτοβουλία του ιδρύθηκε το 2004 η Ελληνική Ακαδημία Μονάχου στην οποία εξελέγη πρόεδρος.
Ο κ. Φθενάκης συμβουλεύει την εκάστoτε Ομόσπονδη Κυβέρνηση της Γερμανίας και πολλές Κυβερνήσεις διαφόρων Κρατιδίων. Συγχρόνως συμβουλεύει τα πολιτικά κόμματα της CDU, CSU και των Πρασίνων όπως και τις τοπικές κυβερνήσεις των Κρατιδίων Βαυαρίας, Έσσης, και Θουρυγγίας ως Πρόεδρος της Επιτροπής Ανάπτυξης των Εκπαιδευτικών Συστημάτων των Κρατιδίων αυτών. Η Ομόσπονδη Κυβέρνηση της Γερμανίας ονόμασε τον κ. Φθενάκη μέλος της επταμελούς επιτροπής επιστημόνων για την κατάρτιση της έκθεσης σχετικά με την εξέλιξη της γερμανικής οικογένειας για τα επόμενα 20 χρόνια.

Ο κ. Φθενάκης ανέλαβε την προεδρία της Επιτροπής ανάπτυξης του προγράμματος για την αγωγή και μόρφωση των παιδιών ηλικίας κάτω των 6 ετών στην Βαυαρία που αποτελεί το κατεξοχήν πρότυπο μοντέλο σύγχρονης εκπαίδευσης που υιοθετούν πολλά γερμανικά Kρατίδια. Το Kρατίδιο της Έσσης του ανέθεσε την προεδρία της επιτροπής που ανέπτυξε ανάλογα προγράμματα για παιδιά της προσχολικής και σχολικής ηλικίας, τα οποία ήδη έχουν περάσει στο στάδιο της εφαρμογής. Το Νότιο Τιρόλο ανέθεσε στον κ. Φθενάκη την ανάπτυξη του νέου Προγράμματος Μόρφωσης των Παιδιών Προσχολικής Ηλικίας, που υιοθετήθηκε από την τοπική Κυβέρνηση στις 3 Νοεμβρίου 2008 και ετέθη σε εφαρμογή σε όλα τα νηπιαγωγεία. Από το 2006 είναι Πρόεδρος της Didacta, εκπροσωπεί την Γερμανική Βιομηχανία Παραγωγής Διδακτικού υλικού και Βιβλίων και είναι υπεύθυνος για την οργάνωση της μεγαλύτερης Έκθεσης Θεμάτων Μόρφωσης στην Ευρώπη. Από τον Αύγουστο του 2012 είναι και Πρόεδρος της διεθνούς ΄Ενωσης WorldDidac. Το 2008 η Microsoft International τον επέλεξε μέλος του διεθνούς συμβουλίου για θέματα μόρφωσης.
Ο κ. Φθενάκης έχει αναπτύξει ένα πλούσιο ερευνητικό έργο που περιλαμβάνει πάνω από 50 εμπειρικές μελέτες. Ιδιαίτερα πρέπει να αναφερθεί η διαχρονική μελέτη που αναφέρεται στην εξέλιξη της γερμανικής οικογένειας, οι έρευνες γύρω από τον ρόλο του πατέρα μέσα στην οικογένεια, η προσφορά του στην αγωγή παιδιών με μεταναστευτική εμπειρία όπως και η ανάπτυξη ενός σύγχρονου μοντέλου οργάνωσης του Γερμανικού Συστήματος Προσχολικής Αγωγής. Το τελευταίο παρουσίασε τον Οκτώβριο 2003, στα πλαίσια μιας μελέτης κατ’ εντολή της Ομόσπονδης Κυβέρνησης της Γερμανίας και η οποία σήμερα οριοθετεί την πολιτική του αρμόδιου Ομόσπονδου Υπουργείου. Στα τελευταία έργα του κ. Φθενάκη περιλαμβόνται τα βιβλία «Η οικογένεια μετά την οικογένεια» στο οποίο πραγματεύεται τις επιπτώσεις του διαζυγίου σε γονείς και παιδιά και «Η στήριξη της σχέσης γονέων και παιδιών μετά το διαζύγιο» σε δυσλειτουργικά οικογενειακά συστήματα που δημοσιεύτηκαν στο γνωστό εκδοτικό οίκο C. H. Beck. Έξι άλλα βιβλία που κυκλοφόρησαν στο τέλος του 2008 και στις αρχές του 2009 αναφέρονται στη μόρφωση των παιδιών της προσχολικής ηλικίας με χρηματοδότηση του Ιδρύματος της Deutsche Telekom.
Ο κ. Φθενάκης είναι συγγραφέας και συνεκδότης πάνω από 100 επιστημονικών συγγραμμάτων και συγγραφέας άνω των 150 επιστημονικών άρθρων που δημοσιεύθηκαν σε επιστημονικά περιοδικά διεθνώς. Ομιλεί την ελληνική, γερμανική, αγγλική και γαλλική γλώσσα. Διαμένει από το 1963 στο Μόναχο, είναι παντρεμένος από το 1973 με τη νομικό Αικατερίνη Ζουράρη και έχει δύο γιούς τον Αλέξανδρο, Αρχιτέκτονα, Επιμελητή στην Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου Μονάχου και τον Φίλιππο, Ειδικευόμενο στην Αναισθησιολογία στην Ιατρική Σχολή του ίδιου Πολυτεχνείου, ηλικίας 35 και 32 ετών αντίστοιχα.

Ο Πρέδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας απένειμε στις 4 Οκτωβρίου 2004 στον κ. Φθενάκη για το επιστημονικό και κοινωνικό του έργο το Ομοσπονδιακό παράσημο του Σταυρού της Αξίας – Πρώτης Τάξεως της Γερμανίας.
Στις 11 Ιουλίου του 2007 ο Πρωθυπουργός της Βαυαρίας, κ. Δρ. Edmund Stoiber, του απένειμε το ανώτατο παράσημο του Κρατιδίου της Βαυαρίας, τον Bayerischen Verdienstorden για το επιστημονικό του έργο ως Διευθυντής του Ινστιτούτου.
Στις 15 Ιανουαρίου 2008 η πόλη του Μονάχου ετίμησε τον κ. Φθενάκη με το Μετάλλιο Georg Kerschensteiner για τη συμβολή του στη μόρφωση των παιδιών και το συμβουλευτικό του έργο στην εκπαιδευτική πολιτική της πόλης του Μονάχου.
Στις 26 Απριλίου 2013 ο Πρωθυπουργός του Κρατιδίου της Έσσης απένειμε στον κ. Φθενάκη το ανώτατο παράσημο του Κρατιδίου τον, Hessischen Verdienstorden am Bande” για τις υπηρεσίες που προσέφερε στο εκπαιδευτικό σύστημα τα τελευταία 10 χρόνια.
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης απένειμε στον κ. Φθενάκη τον τίτλο του Επίτημου Διδάκτωρα.
Επίσης το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών ανεκήρυξε τον κ. Φθενάκη Επίτιμο Διδάκτωρα.
Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο εξέλεξαν το 2013 τον κ, Φθενάκη ως Εξωτερικό Μέλος του Συμβουλίου τους.

Το 2012 ο κ. Φθενάκης εκλέχτηκε ως εξωτερικό Μέλος των Συμβουλίων του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, και αποδέχτηκε την θέση στο Συμβούλιο του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.

– Στις 24. Νοεμβρίου 2014 το Πανεπιστήμιο Moscow State Pedagogical University απένειμε τον τίτλο του επίτιμου Καθηγητή για την συμβολή του στην ανάπτυξη του εκπαιδευτικού συστήματος στη Ρωσία.

– Στις 17 Οκτωβρίου 2018 το Zhenjiang University for International Studies απένειμε στο κ. Φθενάκη τον τίτλο του Επίτιμου Καθηγητή. Συγχρόνως ίδρυσε την AU-Fthenakis Education Academy, ένα ερευνητικό κέντρο Προσχολικής Αγωγής.

– Στις 17 Οκτωβρίου 2018 το Zhenjiang University στο Hangzhou απέδωσε το τίτλο του Ειδικού Συμβούλου της Σχολής Επιστημών Αγωγής.

Δείτε τη συνέντευξη στο βίντεο που ακολουθεί

Κάμερες: Κουτσελάκης Αντώνης, Κουτσελάκης Παντελής, Κοϊνάκης Νικόλαος
Ηχοληψία: Κουτσελάκης Αντώνιος
Φωτογραφία: Κοϊνάκης Νικόλαος
Δημοσιογραφική επιμέλεια- Παρουσίαση: Θάνος Κορομπύλιας