Αρχή σχολικής χρονιάς. Διατίθεμαι υπεύθυνη στο Α2 του ΓΕ.Λ. Νεάπολης εντελώς τυχαία. Ούτως ή άλλως δεν τα γνώριζα τα παιδιά πιο πριν , αφού μόλις είχαν έρθει στο Λύκειο. Μπαίνω πρώτη ώρα στο μάθημα της λογοτεχνίας , το οποίο παρεμπιπτόντως λατρεύω, κι ακούω έκπληκτη το μαθητή μου Θ.Φ. να μου λέει ότι θα ήθελαν να δημιουργήσουμε μια σχολική βιβλιοθήκη τάξης από λογοτεχνικά βιβλία –και όχι μόνο.
Έμεινα άναυδη! Ήταν για μένα μια ευχάριστη έκπληξη. Τα ίδια τα παιδιά να προτείνουν κάτι τέτοιο; Ίσως δεν τα έχουμε συνηθίσει αυτά στο ελληνικό σχολείο εκ μέρους των μαθητών.
Μόλις συνήλθα από την ευχάριστη αυτή έκπληξη , τους συνεχάρη και αρχίσαμε να σκεφτόμαστε άμεσα την υλοποίηση του σχεδίου αυτού. Αφού συζητήσαμε τους κανόνες της δανειστικής βιβλιοθήκης, αποφασίσαμε όλοι να φέρουμε βιβλία τα οποία θα αλληλοδανειζόμαστε ως τα Χριστούγεννα , οπότε θα φέρναμε άλλα.
Δικαιωματικά βιβλιοθηκάριος ορίστηκε ο Θ.Φ. , σύμφωνα με τα κιτάπια του οποίου έως τώρα (τέλη Φλεβάρη) έχουν δανειστεί 12 μαθητές (από τους 19) – οι περισσότεροι δύο και τρία βιβλία έκαστος- και 4 καθηγητές, η υπογράφουσα, ο κος Χαβάκης, μαθηματικός, η κα Κακάμπουρα, επίσης μαθηματικός και η κα Ανδρουλάκη , κοινωνιολόγος.
Και συνεχίζουμε…
Είμαι πολύ ευχαριστημένη διότι η συμβολή μας –των δασκάλων εν γένει εννοώ- στη θετική κινητοποίηση των μαθητών και των μαθητριών απέναντι στο βιβλίο, στα χρόνια που τα παιδιά έρχονται σε συστηματική επαφή με το γραπτό λόγο και τις διαφορετικές αφηγηματικές πράξεις, είναι καθοριστική. Εμείς στο πλαίσιο της ώρας καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας των μαθητών, αλλά και με τη γενικότερη στάση μας στην τάξη, καλούμαστε να γίνουμε συναναγνώστες, εμψυχωτές, διαμεσολαβητές, εξασφαλίζοντας το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορούν να εκφράζονται άνετα και άφοβα, όπως ταιριάζει στην ηλικία και την ιδιοσυγκρασία τους.
Είναι κρίσιμο να αισθανθούν τα παιδιά ότι η ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων είναι μια διαφορετική διαδικασία από τις υπόλοιπες δραστηριότητες στη σχολική τους ζωή. Είναι μια επιλογή ελευθερίας, δημιουργικότητας, στην οποία μπορούν να εκφράσουν επιθυμίες, τάσεις, σκέψεις που σε άλλες ώρες ίσως είναι περισσότερο δύσκολο. Γενικότερα, η ένταξη του βιβλίου στη ζωή της τάξης με κάθε αφορμή μαθαίνει στα παιδιά ότι η ανάγνωση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας.
Καλό είναι βέβαια κι εμείς οι καθηγητές να έχουμε πάντοτε στο νου μας τα δικαιώματα του αναγνώστη, σύμφωνα με τον Daniel Pennac (Γάλλος συγγραφέας) .
Το παιδί έχει δικαίωμα:
- να μη διαβάζει,
- να πηδάει σελίδες,
- να μην τελειώνει ένα βιβλίο,
- να το ξαναδιαβάζει,
- να διαβάζει ο,τιδήποτε,
- να διαβάζει οπουδήποτε,
- στον μποβαρισμό (ικανοποίηση αισθήσεων),
- να τσαλαβουτάει,
- να διαβάζει μεγαλόφωνα,
- να σιωπά.
Ίσως αν σκεφτούμε αυτά, να απελευθερωθούμε κι εμείς βαδίζοντας με τις μικρές μας αναγνώστριες και με τους μικρούς μας αναγνώστες στους λαβυρίνθους της ανάγνωσης.
Πιστεύω ακράδαντα στις δημιουργικές δυνάμεις που κρύβει μέσα του ένα μαθητής/μία μαθήτρια και στο μεράκι τους και για αυτό τους θεωρώ βασικό σύμμαχο στην προσπάθειά μας να αλλάξουμε τη σχέση του παιδιού –κι άρα του αυριανού εφήβου και ενήλικα– με την ανάγνωση, με
το βιβλίο, με τη γνώση.
Αντωνία Γ. Κυπριωτάκη
Καθηγήτρια Φιλόλογος
ΓΕ.Λ. Νεάπολης